بایکال، دریاچه
بایْکال، دریاچه (Baikal)
(به روسی: اوزرو بایکال[۱]) دریاچه آب شیرین در جنوب سیبری[۲] در روسیه[۳]، به وسعت ۳۱,۵۰۰ کیلومتر مربع. بزرگ‌ترین دریاچه در آسیا[۴]، و هشتمین دریاچۀ بزرگ در جهان. این دریاچه همچنین، با عمق ۱,۶۴۰ متر ژرف‌ترین دریاچه جهان و قدیمی‌ترین آن‌هاست و از عمر آن بیش از ۲۵میلیون سال می‌گذرد. طول آن حدود ۶۳۶ کیلومتر، و میانگین عرض آن ۴۸ کیلومتر است. اگرچه بیش از ۳۰۰ رود به آن می‌ریزند، که مهم‌ترین آن‌ها سِلِنگا[۵] است، فقط رود آنگارای سفلا[۶] مخرج آن است. دریاچه بایکال به‌سبب شفاف بودن زیاد آب آن و تنوّع جانورانش شهرت دارد. به جز رود خروجی آن، رود آنگارا، بقیۀ قسمت‌های آن از ژانویه تا مه یخ می‌بندد. دریاچه مزبور دارای ۱,۱۵۵ گونۀ جانوری (ازجمله شیر دریایی[۷] خاص خود با نام نرپا[۸]) و ۱,۰۸۵ گونه گیاهی است که ۷۵ درصد آن‌ها، در منطقه منحصر به فردند. جانوران قادر به زندگی در عمق بیش از ۱,۶۰۰ متری آبِ سرشار از اکسیژن در بستر دریاچه‌اند. ماهیگیری در دریاچه اهمیت بسزایی دارد. فاضلاب‌های صنعتی از دهۀ ۱۹۶۰ به بعد، که بیشتر آن‌ها را رود سلنگا با خود می‌آورد، اکوسیستم دریاچه را تهدید می‌کند، اما تلاش‌هایی برای کاهش آلودگی انجام شده است. در جریان جنگ روس و ژاپن[۹](۱۹۰۴ـ ۱۹۰۵)، خطّ‌آهنی از میان سطح یخ‌بستۀ دریاچه بایکال کشیده شد تا سربازان سریعتر به خاور دور روسیه[۱۰] منتقل شوند.