دلار

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

دلار (Dollar)

دلار

سکّه یا پول کاغذی در گردش، در گذشته و حال، در بخش‌هایی از اروپا، افریقا، آسیا، اقیانوسیه[۱]، و نیمکرۀ غربی[۲]. دلار، در حال حاضر معیار ارزش و واحد محاسبه در سیستم‌های مالی کانادا و ایالات متحده است. کلمۀ دلار برآمده از دو کلمۀ قدیمی آلمانی دالر[۳] یا تالر[۴] (مخفف یوآخیمس‌تالر[۵]) نام سکه‌ای نقره با تصویری حک‌شده از یوآخیم مقدس[۶] است که برای اولین‌بار در ۱۵۱۹ در سرزمینی ضرب شد که آلمان فعلی را تشکیل می‌دهد. بعدها، سکۀ بزرگ نقره‌ای و حاشیه‌داری با نام پسودورا[۷] (معروف به دلار سخت) در اسپانیا به ضرب رسید و در مستعمرات اسپانیایی و انگلیسی بّر جدید رواج گسترده‌ای یافت.

دلار کانادایی. کانادا در ۱۸۶۷، سیستم اعشاری (دهگانه) ضرب مسکوکات را اتخاذ کرد و دلار، سنت و میل[۸] را واحدهای پولی در نظر گرفت و دلار را معیار ارزشی سیستم پولی کشور قرار داد.

دلار امریکایی. بعد از انقلاب امریکا، کنگرۀ مهاجران[۹]، سیستم اعشاری ضرب مسکوکات را پذیرفت. دولت فدرال، اولین دلارهای امریکا را در ۱۷۹۴ در پی تصویب قانون ضرب مسکوکات ۱۷۹۲‌[۱۰] در فیلادلفیا ضرب کرد. این قانون دو معیار ارزشی را پیش‌بینی کرد: یک دلار نقره، حاوی 25.371 گرم نقرۀ خالص و یک دلار طلا، حاوی ۲۴.۷۵ گرم طلای خالص. دلار طلا که سکۀ کوچکی بود فقط از ۱۸۴۹ تا ۱۸۸۹ به ضرب رسید. با تغییرات قانون مسکوکات در سال‌های بعد، مقدار طلا و نقرۀ سکۀ دلار نیز تغییر یافت. مصوبۀ قانونی کنگره در ۱۹۰۰، دلار طلا را معیار پولی ایالات متحده قرار داد و ارزش دلار کاغذی را بر پایۀ سکۀ دلار طلا تثبیت کرد. پیش از ۱۹۳۴، وزن کامل سکه‌های طلا (یا نقره) پشتوانۀ دلار کاغذی بود ولی با تصویب قانون ذخیرۀ طلا[۱۱] (۱۹۳۴) مقدار طلای هر دلار به ۱۳.۷۱ گرم تقلیل یافت. از آن به‌بعد، پول کاغذی و سکۀ پولی، بی‌پشتوانه‌اند و ارزش آن‌ها به جای ارزش پشتوانۀ فلزی، به قدرت خریدشان ارتباط دارد. ایالات متحده در این فاصله چندین‌بار به کاهش ارزش برابری دلار دست زد. سکه‌های دلار نقره تا ۱۹۶۵ در گردش بودند ولی با بیشتر شدن ارزش مقدار نقرۀ هر دلار از ارزش اسمی آن، این سکه‌ها از جریان خارج شدند. با آغاز ۱۹۷۵، اتباع ایالات متحده اجازه یافتند طلا را مانند کالا خرید و فروش کنند یا در تملک داشته باشند، اما سکه‌های طلا مانند پول در گردش نبودند.

 


  1. Oceania
  2. Western hemisphere
  3. Daler
  4. Taler
  5. Joachimsthaler
  6. St. Joachim
  7. peso duro
  8. mill
  9. Continental Congress
  10. Coinage Act of 1792
  11. Gold Reserve Act