رادون

رادون (radon)
عنصری غیرفلزی، پرتوزا، گازی، بی‌رنگ و بی‌بو، با نماد Rn، عدد اتمی ۸۶، و جرم اتمی نسبی ۲۲۲. آن را با گازهای کمیاب در یک گروه قرار می‌دهند. سابقاً تصور می‌شد غیرفعال است، ولی اکنون بعضی از ترکیبات آن را با فلوئور شناخته‌اند. از بیست ایزوتوپ شناخته‌شدۀ آن فقط سیزده ایزوتوپ در طبیعت یافت می‌شوند. رادون چگال‌ترین گاز شناخته‌شده است و به‌مقدار کم در آب چشمه‌ها، جریان‌های بخار، و هوا یافت می‌شود و حاصل از واپاشی پرتوزای طبیعی رادیوم است. در ۱۸۹۹، ارنست رادرفورد و در ۱۹۰۰، فریدریش دورن (۱۸۴۸ـ۱۹۱۶) ایزوتوپ ^۲۲۰Rn را کشف کردند. پس از آن‌که شیمی‌دان‌های دیگر بقیۀ ایزوتوپ‌های رادون را کشف کردند، ویلیام رامسی و آر دبلیو وایت‌لاو ـ گری این عنصر را در ۱۹۰۸ جداسازی کردند و نیتون نامیدند. نام رادون در دهه ۱۹۲۰ برگزیده شد. سطح تابش متوسط رادون، بنا‌به بررسی‌هایی که در ۴۰ غار آهکی صورت گرفت، حدود ۲۹۰۰ بِکِرِل در متر مکعب است. بنابه مقایسه با سطح تابش قابل قبول از سوی شورای ملی حفاظت در برابر اشعه، ۲۰۰ بکرل در متر مکعب، حذف رادون از محیط‌های مسکونی توصیه می‌شود. بالاترین سطح تابش این عنصر در جاینتز هول داربی‌شر، به میزان حدود ۱۵۵هزار بکرل در متر مکعب در تابستان گزارش شده است که در مقایسه با ماکسیمم سطح تابش در غارهای آهکی، ۵۴ هزار بکرل در متر مکعب، بالاترین سطح تابش ثبت شده در غارهای طبیعی است. سطوح تابشی تا ۲.۸میلیون بکرل در متر مکعب نیز در معادن متروکۀ جنوب غربی انگلستان گزارش شده است که ۱۴هزار برابر سطح تابش مناسب برای منازل است. تصور می‌شود در حدود ۱۰۰هزار خانه در بریتانیا در معرض سطوح خطرناکی از پرتوزایی رادون قرار دارند.

 

---