سرخ رگ
سُرخ‌رگ (artery)
رگی خونی برای انتقال خون از قلب به نقاط گوناگون بدن. سرخ‌رگ به‌علت داشتن دیواره‌های ضخیم متشکل از ماهیچه و رشته‌های قابل ارتجاع قادر به مقاومت در برابر فشار بالاست. همچنان‌که خون از قلب به بیرون فرستاده می‌شود، سرخ‌رگ‌ها در مقابل افزایش فشار منبسط می‌شوند و این قابلیت ارتجاعی سبب جریان یکنواخت خون می‌شود. نبض[۱] یا موجِ فشار[۲] ایجاد شده در مچ دست احساس می‌شود. همۀ سرخ‌رگ‌ها خون روشن غنی از اکسیژن منتقل نمی‌کنند، سرخ‌رگ‌های ششی[۳] خون تیرۀ کم‌اکسیژن را از قلب به شش‌ها می‌برند. سرخ‌رگ‌ها لوله‌هایی انعطاف‌پذیر، قابل ارتجاع، و دارای سه لایه‌اند. لایۀ میانی عضلانی است و انقباضات موزون آن به تلمبه‌کردن خون در بدن کمک می‌کند. در میانسالی و پیری، دیواره‌های سرخ‌رگ‌ها آسیب می‌بیند. برخی از این آسیب‌ها بر اثر رسوبات چربی[۴] (← چربی[۵]) ایجاد می‌شوند. این مسئله قابلیت ارتجاعی سرخ‌رگ را کاهش داده و فضا یا مجرایی را که خون در آن جریان دارد باریک می‌کند. این حالت را سخت شدن سرخ‌رگ‌ها[۶] یا تصلب شرایین[۷] می‌نامند و ممکن است منجر به بالارفتن فشار خون، کم‌شدن جریان خون، و مرگ شود. در حالتی که سخت شدن مربوط به سرخ‌رگ‌های خون‌رسان ماهیچه‌های دیوارۀ قلب باشد، بیماریِ قلبی پدید می‌آید. در افراد مبتلا به بیماری قلبی، احتمال خطر سکتۀ قلبی افزایش می‌یابد. در سکتۀ قلبی، رگ‌های خون‌رسانِ ماهیچه‌های قلب با لختۀ خونی بسته و موجب مرگ ناگهانی می‌شوند. بنا‌به تحقیقات، در بعضی افراد رژیم غذایی دارای چربی حیوانی بالا احتمال ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.