یوسف، سعدی (بصره ۱۹۳۴)
| سعدی یوسف | |
|---|---|
| زادروز |
بصره ۱۹۳۴م |
| درگذشت | لندن 13 ژوئن 2021م |
| ملیت | عراقی |
| تحصیلات و محل تحصیل | ادبیات عربی- بغداد |
| شغل و تخصص اصلی | شاعر و نویسنده |
| آثار | ۵۱ قصیده (بغداد ۱۹۵۹)؛ ترانه‌ای نه برای دیگران (۱۹۵۴)؛ ستاره و خاکستر (۱۹۶۱)؛ قصیده‌ای دیدنی (بیروت ۱۹۶۵)؛ حکایت دزد دریایی (بغداد، ۱۹۵۲)؛ گزیده‌های از ادبیات نوین بصره (بصره، ۱۹۶۱) |
| گروه مقاله | ادبیات عرب |
| جوایز و افتخارات | جایزۀ شعر الاویس (2004) جایزۀ بین‌المللی ایتالیا (2005) |
سعدی یوسف (بصره ۱۹۳۴- لندن 13 ژوئن 2021م)
شاعر و نویسندۀ عراقی. سال ۱۹۵۴ در بغداد تحصیل در رشتۀ ادبیات عربی را به پایان رساند. در ابتدا به عنوان معلم مشغول به کار شد و سپس به عنوان خبرنگار ادبی به فعالیت پرداخت و بیش‌تر عمر خود را صرف نوشتن کرد. از جمله مجموعه شعرهای مهم این شاعر به «شعرهای نمایان» و «درختان ایتاکا» می‌توان اشاره کرد. یوسف همچنین آثار بسیاری از نویسندگان و شاعران نامداری چون فدریکو گارسیا لورکا، والت ویتمن، کنستانتین کاوافی و یانیس ریتسوس را به زبان عربی ترجمه کرد و شعرهای خودش نیز به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و ایتالیایی ترجمه شده‌اند. سعدی یوسف دستی هم در دنیای سیاست داشت و به واسطۀ دیدگاه‌هایش سال‌ها در تبعید در انگلیس زندگی کرد. او در اعتراض به حمایت حزب کمونیست عراق از حملۀ نظامی آمریکا در سال 2003 خود را «آخرین کمونیست» نامید و یک دفتر شعر هم به همین نام در 2007 منتشر کرد. در 2004 جایزۀ شعر الاویس را برد و یک سال بعد جایزۀ بین‌المللی ایتالیا را به عنوان بهترین ادیب خارجی به دست آورد. وی پس از مدت‌ها مبارزه با بیماری سرطان ریه، در خانۀ خود (حومۀ لندن) از دنیا رفت. از وی حدود 70 عنوان کتاب (تالیف و ترجمه) منتشر شده است.
یوسف به تأثیر سَیّاب، به سرودن شعر آزاد پرداخت. اشعار او بازتابی از حالات روحی، ذهنی و سیاسی روشنفکران، کارگران و کمونیست‌هایی است که از سوی رژیم عراق شکنجه و آزار شدند. در این سروده‌های نثرگونه که گاه در آن‌ها زبان محاوره به‌کار گرفته شده، تصاویری از زندان، میکده، سیم خاردار، بازجویی‌های پلیسی، شب‌های دیجور، جنگ و گریز، کشتار و گورستان فراوان به‌چشم می‌خورد. از دیگر آثارش: ۵۱ قصیده (بغداد ۱۹۵۹)؛ ترانه‌ای نه برای دیگران (۱۹۵۴)؛ ستاره و خاکستر (۱۹۶۱)؛ قصیده‌ای دیدنی (بیروت ۱۹۶۵)؛ حکایت دزد دریایی (بغداد، ۱۹۵۲)؛ گزیده‌های از ادبیات نوین بصره (بصره، ۱۹۶۱).