سوره (قرآن پژوهی)
سوره (قرآنپژوهی)

اصطلاحی در علوم قرآنی، به معنای بخشی مستقل از مجموعه آیات قرآن کریم که دارای مطلع (سرآغاز) و مقطع (سرانجام) باشد. بنابر مشهور تعداد سورههای قرآن کریم ۱۱۴ سوره است که بلندترین آنها سورۀ بقره (۲۸۶ آیه = ۲.۵ جزء) و کوتاهترین آنها سورۀ کوثر (۳ آیه) است. سورههای قرآن کریم از نظر طول به چهار دسته تقسیم میشوند: ۱. طِوال؛ ۲. مئون؛ ۳. مثانی؛ ۴. مفصّل. برحسب اینکه سوره در مکه نازل شده باشد یا در مدینه، سورهها به دو دستۀ مکی و مدنی تقسیم میشوند. برای برخی از آیهها و سورههای قرآن کریم، سنتاً ارزش دعایی خاصی قائلاند. سورههایی نیز کاربردهای ویژه دارند؛ مانند خواندن سورههای فاتحه، الرّحمن، و مُلک در مجالس ترحیم. برخی سورههای قرآن نامهای مشترک دارند؛ مانند الزهراوان (بقره و آلعمران) و مُعَوَّذتَین (دو سورۀ آخر قرآن). برخی سورهها دارای شأن نزول (اسباب نزول) و برخی دارای ناسخ و منسوخ و برخی نیز دارای سجدۀ واجب یا مستحب هستند. برای اطلاع از ویژگیهای هر سوره به مقالات جداگانهای که زیرنام هر سوره آمده مراجعه شود.
| شماره سوره | نام سوره | محل نزول | ترتیب نزول | شمار آیات |
|---|---|---|---|---|
| 1 | الفاتحه | مكه | 5 | 7 |
| 2 | البقرۀ | مدینه | 87 | 286 |
| 3 | آل عمران | مدینه | 89 | 200 |
| 4 | النساء | مدینه | 92 | 176 |
| 5 | المائدۀ | مدینه | 112 | 120 |
| 6 | الانعام | مكه | 55 | 165 |
| 7 | الاعراف | مكه | 39 | 206 |
| 8 | الانفال | مدینه | 88 | 75 |
| 9 | التّوبه | مدینه | 113 | 129 |
| 10 | یونس | مكه | 51 | 109 |
| 11 | هود | مكه | 52 | 123 |
| 12 | یوسف | مكه | 53 | 111 |
| 13 | الرّعد | مدینه | 96 | 43 |
| 14 | ابراهیم | مكه | 72 | 52 |
| 15 | الحجر | مكه | 54 | 99 |
| 16 | النحل | مكه | 70 | 128 |
| 17 | الاسراء)بنیاسرائیل( | مكه | 50 | 111 |
| 18 | الكهف | مكه | 69 | 110 |
| 19 | مریم | مكه | 44 | 98 |
| 20 | طه | مكه | 45 | 135 |
| 21 | الانبیاء | مكه | 73 | 112 |
| 22 | الحج | مدینه | 103 | 78 |
| 23 | المؤمنون | مكه | 74 | 118 |
| 24 | النّور | مدینه | 102 | 64 |
| 25 | الفرقان | مكه | 42 | 77 |
| 26 | الشعراء | مكه | 47 | 227 |
| 27 | النمل | مكه | 48 | 93 |
| 28 | القصص | مكه | 49 | 88 |
| 29 | العنكبوت | مكه | 85 | 69 |
| 30 | الرّوم | مكه | 84 | 60 |
| 31 | لقمان | مكه | 57 | 34 |
| 32 | السجده | مكه | 75 | 30 |
| 33 | الاحزاب | مدینه | 90 | 73 |
| 34 | سبا | مكه | 58 | 54 |
| 35 | الفاطر | مكه | 43 | 45 |
| 36 | یس | مكه | 41 | 83 |
| 37 | الصافات | مكه | 56 | 182 |
| 38 | حیّ | مكه | 38 | 88 |
| 39 | الزّمر | مكه | 59 | 75 |
| 40 | المؤمن(غافر( | مكه | 60 | 85 |
| 41 | فصلت | مكه | 61 | 54 |
| 42 | الشوری | مكه | 62 | 53 |
| 43 | الزُخرُف | مكه | 63 | 89 |
| 44 | الدُخان | مكه | 64 | 59 |
| 45 | الجاثیه | مكه | 65 | 37 |
| 46 | الاحقاف | مكه | 69 | 35 |
| 47 | محمد(ص) | مدینه | 95 | 38 |
| 48 | الفتح | مدینه | 111 | 29 |
| 49 | الحجرات | مدینه | 106 | 18 |
| 50 | ق | مكه | 34 | 45 |
| 51 | الذاریات | مكه | 67 | 60 |
| 52 | الطّور | مكه | 76 | 49 |
| 53 | النّجم | مكه | 23 | 62 |
| 54 | القمر | مكه | 37 | 55 |
| 55 | الرّحمن | مدینه | 97 | 78 |
| 56 | الواقعه | مكه | 46 | 96 |
| 57 | الحدید | مدینه | 94 | 29 |
| 58 | المجادله | مدینه | 105 | 22 |
| 59 | الحشر | مدینه | 101 | 24 |
| 60 | الممتحنه | مدینه | 91 | 13 |
| 61 | الصف | مدینه | 109 | 14 |
| 62 | الجمعه | مدینه | 110 | 11 |
| 63 | المنافقون | مدینه | 104 | 11 |
| 64 | التغابن | مدینه | 108 | 18 |
| 65 | الطلاق | مدینه | 99 | 12 |
| 66 | التحریم | مدینه | 107 | 12 |
| 67 | الملك | مكه | 77 | 30 |
| 68 | القلم | مكه | 2 (5) | 52 |
| 69 | الحاقه | مكه | 78 | 52 |
| 70 | المعارج | مكه | 79 | 44 |
| 71 | نوح | مكه | 71 | 28 |
| 72 | الجن | مكه | 40 | 28 |
| 73 | المزیل | مكه | 3 | 20 |
| 74 | المدثر | مكه | 4 | 56 |
| 75 | القیامه | مكه | 31 | 40 |
| 76 | الدهر | مدینه | 98 | 31 |
| 77 | المرسلات | مكه | 33 | 50 |
| 78 | النبأ | مكه | 80 | 40 |
| 79 | النازعات | مكه | 81 | 46 |
| 80 | عبس | مكه | 24 | 42 |
| 81 | التكویر | مكه | 7 | 29 |
| 82 | الانفطار | مكه | 82 | 19 |
| 83 | المطففین | مكه | 86 | 36 |
| 84 | الانشاق | مكه | 83 | 25 |
| 85 | البروج | مكه | 27 | 22 |
| 86 | الطارق | مكه | 36 | 17 |
| 87 | الاعلی | مكه | 8 | 19 |
| 88 | الغاشیه | مكه | 68 | 26 |
| 89 | الفجر | مكه | 10 | 30 |
| 90 | البلد | مكه | 35 | 20 |
| 91 | الشمس | مكه | 26 | 15 |
| 92 | اللیل | مكه | 9 | 21 |
| 93 | الضحی | مكه | 11 | 11 |
| 94 | الانشراح(شرح) | مكه | 12 | 8 |
| 95 | التین | مكه | 28 | 8 |
| 96 | العلق | مكه | 1 | 9 |
| 97 | القدر | مكه | 25 | 5 |
| 98 | البیّنه | مدینه | 100 | 8 |
| 99 | الزلزال | مدینه | 93 | 8 |
| 100 | العادیات | مكه | 14 | 11 |
| 101 | القارعه | مكه | 30 | 11 |
| 102 | التكاثر | مكه | 16 | 8 |
| 103 | العصر | مكه | 13 | 3 |
| 104 | الهمزه | مكه | 32 | 9 |
| 105 | الفیل | مكه | 19 | 5 |
| 106 | قریش | مكه | 29 | 4 |
| 107 | الماعون | مكه | 17 | 7 |
| 108 | الكوثر | مكه | 15 | 3 |
| 109 | الكافرون | مكه | 18 | 6 |
| 110 | النصر | مكه | 114 | 3 |
| 111 | لهب | مكه | 6 | 5 |
| 112 | الاخلاص | مكه | 22 | 4 |
| 113 | الفلق | مكه | 20 | 5 |
| 114 | الناس | مكه | 21 | 6 |