شرطی شدن
شرطیشدن (conditioning)
(یا: شرطیسازی) دو اصل عمدۀ تغییر رفتار در روانشناسی. در شرطیسازی کلاسیک[۱] که ایوان پاولف[۲]، فیزیولوژیست روس، آن را توصیف کرد، محرک جدید بهسبب همراهی مکرر با محرک اصلی، خودبهخود میتواند پاسخی را برانگیزد که با محرک اصلی فراخوانده میشود؛ مثلاً صدای زنگ که مکرراً با غذا همراه میشود سرانجام موجب ترشح بزاق خواهد شد، هرچند که زنگ بدون دادن غذا به صدا درآید. در شرطیسازی کنشگر (عامل)[۳] که ادوارد لی تورندایک[۴]، روانشناس امریکایی (۱۸۷۴ـ۱۹۴۹) و بی اف اسکینر[۵] آن را توصیف کردند، میتوان تکرار پاسخ ارادی را با پاداش[۶] یا تقویتکنندۀ[۷] پس از آن افزایش داد.