شلی، پرسی (۱۷۹۲ـ۱۸۲۲)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شِلی، پِرْسی (۱۷۹۲ـ۱۸۲۲)(Shelley, Percy)

شِلي، پِرْسي

غزل‌سرا و منتقد انگلیسی. مهارت شلی در قالب‌ها و اوزان شعری، توانایی فکری و ذهن جست‌وجوگر، سرشت سرکش و در عین حال سازنده، و بد نامی به خاطر داشتن اخلاق نامتعارف، او را از چهره‌های متنفّذ جنبش رمانتیسم کرده است. سراسر عمر خود را علیه مذهب و برای آزادی سیاسی جنگید و این امر در نخستین اشعار وی نظیر ملکۀ ماب[۱] (۱۸۱۳) مشهود است. از جمله آثار اوست: تراژدی‌هایی از قبیل سنسی[۲] (۱۸۱۸)، نمایش‌نامه‌های غنایی مثل پرومتئوس از بند‌رسته[۳] (۱۸۲۰)، و اشعار تغزّلی‌مانند «قصیدۀ باد غربی[۴]». شلی در نزدیکی هورشام[۵]، در ساسکس[۶]، زاده شد و در ایتون[۷] و یونیورسیتی کالج آکسفورد تحصیل کرد، اما به‌سبب همکاری در تهیۀ رساله‌ای با نام ضرورت انکار خدا[۸] (۱۸۱۱) از آن‌جا اخراج شد. در طول اقامت در لندن، عاشق هَریِت وِست‌بروک[۹] شانزده ساله شد و در ۱۸۱۱ با وی ازدواج کرد. شلی به ایرلند و ویلز سفر کرد، رساله‌هایی درباره گیاه‌خواری و آزادی سیاسی نوشت. در این اثنا از همسرش جدا شد و در ۱۸۱۴ همراه با مری وُلستونکرافت گادوین[۱۰] انگلستان را ترک کرد و پس از خودکشی همسر سابقش هَریت، در ۱۸۱۶ در ایتالیا با مِری ازدواج کرد. در ۱۸۱۵ کتاب آلاستور[۱۱] و پس از آن اثر حماسی طغیان اسلام[۱۲] را نوشت. شلی تا ۱۸۱۸ در ایتالیا زندگی می‌کرد و آثاری نظیر سنسی هجویه‌ای در مورد وردزورث، پیتر بلِ سوم[۱۳] (۱۸۱۹)، و پرومتئوس از بندرستهرا در این کشور نوشت. «قصیدۀ باد غربی» (۱۸۱۹)؛ «ابر[۱۴]» و «چکاوک آسمانی[۱۵]» (هردو در ۱۸۲۰)؛ شعری در رثای کیتس، شاعر، با نام «آدونائیس[۱۶]» (۱۸۲۱)؛ نمایش‌نامۀ حماسی هلاس[۱۷] (۱۸۲۲) و اثری منثور با نام دفاع از شعر[۱۸] (۱۸۲۱) از دیگر آثار اوست. شلی در ۱۸۲۲ هنگام قایق‌رانی در نزدیکی ویاردجو[۱۹] غرق شد و خاکستر او را در رم به‌خاک سپردند.

 


  1. Queen Mab
  2. The Cenci
  3. Prometheus Unbound
  4. Ode to the West Wind
  5. Horsham
  6. Sussex
  7. Eton
  8. The Necessity of Atheism
  9. Harriet Westbrook
  10. Mary Wollstonecraft Godwin
  11. Alastor
  12. The Revolt of Islam
  13. Peter Bell the Third
  14. The Cloud
  15. The Skylark
  16. Adonais
  17. Hellas
  18. Defence of Poetry
  19. Viareggio