تسوج

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از شهر تسوج)
تسوج
کشور پرونده:Flag of Iran.svg ایران
استان آذربایجان شرقی
شهرستان شبستر
بخش تسوج
جمعیت 7,522نفر (1395ش)
موقعیت ۸۴کیلومتری غرب شمالی تبریز و ۳۱.۵کیلومتری غرب شمالی شبستر، سر راه تبریز و صوفیان به سلماس، و در شمال دریاچۀ ارومیه
نوع اقلیم معتدل و نیمه‌خشک
ارتفاع از سطح دریا 1,390متر
برخی بناهای مهم مسجد جامع تسوج
نام لاتین Tasuj
نمایی از فضای داخلی مسجد جامع تسوج

تسوج، شهر Tasuj, city
شهری در استان آذربایجان شرقی، شهرستان شبستر، و مرکز اداری بخش تسوج. در منطقه‌ای کوهپایه‌ای به فاصله ۸۴کیلومتری غرب شمالی تبریز و ۳۱.۵کیلومتری غرب شمالی شبستر، سر راه تبریز و صوفیان به سلماس، و در شمال دریاچۀ ارومیه قرار دارد. ارتفاع آن ۱,۳۹۰متر است. کوهستان میشوداغی‌ (ارتفاع‌ بلندترین‌ قله‌: حدود 2,650متر) در حدود ده‌ کیلومتری‌ شمال‌ شهر امتداد دارد. اقلیم این شهر معتدل و نیمه‌خشک و جمعیت آن 7,522نفر است (1395ش). مردم این شهر به ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند و شیعۀ دوازده‌امامی‌اند. مسجد جامع این شهر که بنایش مربوط به دورۀ صفویه است در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

واژة‌ طُسّوج‌، معرّب‌ کلمۀ فارسی‌ تسو، اصطلاحی جغرافیایی مربوط به جغرافی‌نویسان دورۀ اسلامی، و به معنای واحدی از تقسیمات کشوری (کوچک‌تر از دهستان) بوده است‌. نام‌ تسوج‌ را نخستین‌بار حمداللّه‌ مستوفی‌ در قرن‌ هشتم‌ و با املای «طسوج‌» آورده‌ است. تسوج کنونی در دورۀ زندیه، پس از چندمرتبه ویرانیِ آبادی/شهرِ تسوج قدیم، در کنار آبادی‌ای که حمدالله مستوفی از آن یاد کرده بنا شده است. در 1330ش‌، آبادی‌ تسوج‌ به‌ عنوان‌ مرکز دهستان‌ تسوج‌ در بخش‌ شبستر از شهرستان‌ تبریز ذکر شده است. در تقسیمات‌ کشوری‌ 1355ش‌، شهر/دهستان‌ تسوج‌ در بخش‌ شبسترِ شهرستان‌ تبریز بوده است. با تشکیل‌ شهرستان‌ شبستر در 1368ش‌، شهر تسوج‌ در بخش‌ مرکزی‌ آن‌ قرار گرفت‌ و پس از تشکیل‌ بخش‌ انزاب‌ در 1375ش‌، شهر تسوج به‌ مرکزیت‌ آن‌ درآمد. نام بخش انزاب در سال 1387ش به تسوج تغییر یافته است.