صباحی، صمد (جمهوری آذربایجان ۱۲۹۳ـ۱۳۵۷ش)
| صمد صباحی | |
|---|---|
| زادروز |
جمهوری آذربایجان ۱۲۹۳ش |
| درگذشت | ۱۳۵۷ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | «تکنیکوم تئاتر» شوروی |
| شغل و تخصص اصلی | بازیگر |
| شغل و تخصص های دیگر | کارگردان تئاتر |
| آثار |
کارگردانی: آرشین مالالان، آبی و رابی بازیگری در فیلم های : دزد شهر (۱۳۴۳)، سلطان قلب‌ها (۱۳۴۷)، مردی از جنوب شهر (۱۳۴۹)، علی کنکوری (۱۳۵۲)، و دلقک (۱۳۵۵) |
| گروه مقاله | تیاتر |
صمد صباحی (جمهوری آذربایجان ۱۲۹۳ـ ۱۳۵۷ش)
(نامِ اصلی: محمد صباحی میاب) بازیگر و کارگردان تئاتر ایران. نقش مؤثری در تحول تئاتر در تبریز داشت. از ۱۳سالگی به تئاتر روآورد، و در ۱۳۱۷ش پس از گذراندن تحصیلات در «تکنیکوم تئاتر» شوروی به ایران بازگشت و در مراغه و مرند نمایش‌نامه‌هایی را بر روی صحنه برد. در ۱۳۲۰ش نخستین نمایش‌‌اش را در تبریز به نام اودگلینی/عروس آتش، با همکاری «هیئت هنرپیشگان درام» و «اپرت تبریز»، بر روی صحنه برد. صباحی پس از اجرای موفق این نمایش در ۱۳۲۱ش با «هیئت آکتورال درام» و «اپرت فردوسی» همکاری کرد، و سپس خود گروه‌های نمایشی دیگری مثل «حقیقت»، «ایران» و «تبریز» را تشکیل داد، و نمایش‌نامه‌های آرشین مالالان، آبی و رابی (با الهام از فیلمی به‌همین نام ساختۀ آوانس اوگانیانس)، قاچاق کرم، و انقلاب ۱۹۰۵ را کارگردانی کرد.
صباحی در خلال سال‌های ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۴ش عمدۀ فعالیت گروه نمایشی خود را در انجمن فرهنگی ایران و شوروی ـ شعبۀ تبریز، خانۀ فرهنگ شوروی و گروه تئاتر دولتی آذربایجان (وابسته به فرقۀ دموکرات آذربایجان) متمرکز کرد، و نمایش‌نامه‌های زیادی را بر روی صحنه برد. پس از انحلال فرقۀ دموکرات آذربایجان (در ۱۳۲۵ش)، سه سال از فعالیت بازماند، تا این‌که در ۱۳۲۸ش عازم تهران شد و در «تئاتر فرهنگ» (که بعدها به «تئاتر پارس» تغییر نام داد) در مقام کارگردان مشغول فعالیت شد.
صمد صباحی در گنجه به‌دنیا آمد. در تهران به فعالیت‌های سینمایی پرداخت، و پس از کارگردانی مشهدی عباد (۱۳۳۲)، گم‌گشته (۱۳۳۲) و آرشین مالالان (۱۳۳۹)، جذب جریان عمومی و رایج سینمای ایران شد و در فیلم‌های دزد شهر (۱۳۴۳)، سلطان قلب‌ها (۱۳۴۷)، مردی از جنوب شهر (۱۳۴۹)، علی کنکوری (۱۳۵۲)، و دلقک (۱۳۵۵) به ایفای نقش پرداخت.