غولان
غولان
کتابی به گویش آرامی بینالنهرین جنوبی، تألیف مانی. این کتاب را پیروان مانی به زبانهای گوناگون ترجمه کردهاند. ابن ندیم عنوان کتاب را سِفْرالجبابره ذکر کرده است. نام آن در زبان پهلوی اشکانی (پارتی) کَوْان (جمع کَوْ، همان کوی در اوستایی و کی در فارسی میانه) است. کتاب مشتمل بر مطالبی دربارۀ فرشتگانی است که هبوط کرده و به زمین فرود آمده بودند و در کتاب مقدس (سِفْر پیدایش) به آنان اشاره شده است. در روایت مانوی، این فرشتگان به دیو بدل شدهاند. قطعاتی از این کتاب به زبانهای فارسی میانه و سغدی موجود است. پیروان مانی هنگام ترجمۀ این کتاب از زبان آرامی به زبانهای ایرانی میانه، بسیاری از نامهای ایرانی مانند سام و نریمان را به جای اسامی سامی به کار بردهاند تا برای ایرانیان غرابت نداشته باشد.