فرای، نورتروپ (۱۹۱۲ـ۱۹۹۱)
فِرای، نورتروپ (۱۹۱۲ـ۱۹۹۱)(Frye, Northrop)
منتقد ادبی، زادۀ کانادا. بیشتر به‌سبب طرح مفهوم «نقد سرنمونی[۱]» شهرت یافت. در این شاخه از نقد ادبی، ادبیات و هنرها، نمودهایی از افسانه‌های جهانی و سرنمونی‌اند. فرای در مهم‌ترین اثرش با نام تحلیل نقد[۲] (۱۹۵۷) نقد سرنمونی را معرفی کرد، و پس از شناسایی الگوهای سرنمونیِ بنیادین در افسانه‌ها، انواع ادبی، و تخیّل خواننده، به بحث دربارۀ آن‌ها پرداخت. نورتروپ فرای در شربروک[۳]، کِبِک[۴]، به‌دنیا آمد. پدر و مادرش متدیست[۵]های متدینی بودند. در کالج ویکتوریا[۶] در دانشگاه تورنتو[۷] (۱۹۳۳)، و سپس در کالج امانوئل[۸]، درس خواند؛ و در ۱۹۳۶ رتبۀ کشیشی گرفت. در ۱۹۴۰ به تدریس ادبیات در دانشگاه تورنتو پرداخت. در همان سال نخستین کتابش با نام تقارن ترسناک[۹] را منتشر کرد، که مطالعه‌ای دربارۀ ویلیام بلیک[۱۰]، شاعر انگلیسی، بود. فرای مکرراً به تأثیر فراگیر کتاب مقدس در تفکر و کتابت غرب اشاره می‌کرد و کتاب رمز کل: عهدین و ادبیات[۱۱] (۱۹۸۲) را تماماً بدان اختصاص داد. برخی از دیگر تألیفات فرای عبارت‌اند از قصه‌های هویت: مطالعاتی در اساطیر منظوم[۱۲] (۱۹۶۳)؛ دیدگاه طبیعی[۱۳] (۱۹۶۵) که نظری به آثار جان میلتون[۱۴]، شاعر انگلیسی، دارد؛ دلقکان زمانه[۱۵] (۱۹۶۷) که مطالعه‌ای دربارۀ تراژدی[۱۶]های شکسپیر[۱۷] است؛ و بوش گاردن: مقالاتی در باب تخیل کانادایی[۱۸] (۱۹۷۱) که شعر کانادایی قرن بیستم را به بحث می‌گیرد. نوشته‌های فرای در زمینۀ نقد ادبی در چهار کتاب گرد آمده‌اند: منتقد خوش‌اخلاق[۱۹] (۱۹۶۳)، تخیّل تربیت‌شده[۲۰] (۱۹۶۴)، انجیل دنیوی[۲۱] (۱۹۷۱) و کلام نیرومند[۲۲] (۱۹۹۰).
- ↑ archetypal criticism
- ↑ Anatomy of Criticism
- ↑ Sherbrooke
- ↑ Quebec
- ↑ Methodist
- ↑ Victoria College
- ↑ University of Toronto
- ↑ Emmanuel College
- ↑ Fearful Symmetry
- ↑ William Blake
- ↑ The Great Code: The Bible and Literature
- ↑ Fables of Identy: Studies in Poetic Mythology
- ↑ A Natural Perspective
- ↑ John Milton
- ↑ Fools of Time
- ↑ tragedy
- ↑ Shakespeare
- ↑ The Bush Garden: Essays on the Canadian Imagination
- ↑ Well-Tempered Critic
- ↑ The Educated Imagination
- ↑ The Secular Scripture
- ↑ Words with Power