لوناچارسکی، آناتولی (۱۸۷۳ـ۱۹۳۳)

لوناچارسْکی، آناتولی (۱۸۷۳ـ۱۹۳۳)(Lunacharski, Anatoli )

لوناچارسْکي، آناتولي

سیاستمدار و منتقد ادبی روس. از انقلاب اکتبر تا ۱۹۲۹ کمیسر تعلیم و تربیت جمهوری فدرال روسیه بود، که روش‌های نوینی را در مدارس به‌کار گرفت، اما برکناری‌اش به استفاده از این روش‌ها نیز پایان داد. بعدها، منتقدان ادبی لیبرال شوروی در دفاع از سیاست فرهنگی آسان‌گیرانه به نظرات لوناچارسکی استناد می‌جستند. از عنفوان جوانی در محافل مارکسیستی فعالیت می‌کرد. سپس، به حزب سوسیال دموکرات و جناح بلشویک آن پیوست. از حامیان لنین در‌برابر کمیتۀ مرکزی بلشویکها بود (۱۹۰۴ـ۱۹۰۵). در ۱۹۰۹ از لنین جدا شد و با باگدانوف و گورکی جناح بلشویک چپ «پیشرو» را تشکیل داد. در جنگ جهانی اول، انترناسیونالیست بود. پس از انقلاب فوریۀ ۱۹۱۷ به روسیه بازگشت و اندکی بعد، مجدداً به حزب بلشویک پیوست. لوناچارسکی از دیدگاه‌های باگدانوف در زمینۀ شیوه‌های تعلیم و تربیت پیروی می‌کرد و در دهۀ ۱۹۲۰ تا اندازۀ زیادی مسئول ترویج این شیوه‌ها در شوروی بود. در ۱۹۳۳ سفیر شوروی در اسپانیا شد، اما در راه سفر به آن‌جا در پاریس درگذشت.

 

---