ماکایو
ماکائو (Macau)
مستعمرۀ پیشین پرتغال در ساحل جنوبی چین، حدود ۶۵کیلومتری غرب هنگ‌کنگ. با دهانۀ رود پرل[۱] از هنگ‌کنگ جدا می‌شود. از یک شبه‌جزیره و جزایر تایپا[۲] و کولوآنه[۳] تشکیل شده است؛ ۱۷ کیلومتر مربع مساحت و ۴۵۳,۱۲۵ نفر جمعیت دارد (۲۰۰۶). مرکز آن شهر ماکائو، واقع در شبه‌جزیرۀ مزبور، است. در ۳۱ دسامبر ۱۹۹۹ سلطۀ پرتغال بر ماکائو پایان یافت و این سرزمین بار دیگر به چین بازگردانده شد. واحد پول منطقه پاتاکا[۴]، و زبان رسمی آن پرتغالی است؛ زبان کانتونی نیز در آن رایج است. مذهب اکثر مردم بودایی، با اقلیت شش درصد کاتولیک، است. ماکائو نخستین‌بار در ۱۵۳۷ به‌منزلۀ مرکز تجاری و تبلیغ دینی پرتغال در خاور دور تأسیس شد؛ پرتغال در ۱۵۵۷ آن را از چین اجاره کرد. در ۱۸۴۹ ماکائو ضمیمۀ پرتغال شد و حکومت چین در ۱۸۸۷ آن را به‌منزلۀ مستعمرۀ این کشور به‌رسمیت شناخت. در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰، ماکائو رونق خود را از دست داد. چون لنگرگاه آن مملو از گل‌ولای شده بود و تجارت بین‌المللی بیشتر از هنگ‌کنگ و بندرهای مورد معاهدۀ دیگر صورت می‌گرفت. از این‌رو، مستعمرۀ مزبور به تجارت داخلی روآورد و به مرکز قمار و سپس به مرکز گردشگری تبدیل شد. ماکائو در ۱۹۵۱ به استان برون‌مرزی پرتغال تبدیل شد و نماینده‌ای را روانۀ مجلس لیسبون کرد. پس از انقلاب ۱۹۷۴ پرتغال، ماکائو «سرزمین ویژه» اعلام شد که از اختیارات گستردۀ خودگردانی زیر نظر فرماندار منتخب رئیس‌جمهوری پرتغال برخوردار بود. در ۱۹۸۶، مذاکرات بین دولت‌های پرتغال و چین بر سر مسئله حق حاکمیت ماکائو بر‌اساس «یک کشور، دونظام»، با شرایطی مشابه توافق چین و بریتانیا بر سر هنگ‌کنگ، آغاز گردید. گفتگوها در آوریل ۱۹۸۷، با امضای پیمان ماکائو، پایان یافت که طبق آن پرتغال با واگذاری حاکمیت به جمهوری خلق چین[۵] در دسامبر ۱۹۹۹ موافقت کرد و چین نیز موافقت کرد که نظام اقتصادی و اجتماعی سرمایه‌داری بندر را حداقل تا ۵۰ سال حفظ کند.