مصرف
مصرف (consumption)
در علم اقتصاد، استفاده از کالاها یا خدمات برای رفع نیاز یا تولید چیزی دیگر. آن را معمولاً هدف تولید به‌شمار می‌آورند. ممکن است مصرف مولد باشد، که مشتمل است بر مصرف سرمایه یا بهره‌گیری از کالاهایی، نظیر ماشین‌آلات یا مواد اولیه برای تولید کالایی دیگر، یا ممکن است غیر مولد باشد. عموماً در معنای غیر مولد آن به‌کار می‌رود. ممکن است شخصی، اجتماعی، یا عمومی باشد. مطالعه درخصوص مقولۀ مصرف، به‌ویژه با شکل‌گیری اقتصاد سرمایه‌داری، اهمیت بسیار یافت. اساساً بنیاد اقتصاد سرمایه‌داری بر مبادلۀ کالاها و خدمات تولیدکنندگان با پول مصرف‌کنندگان است. سطح و میزان مصرف در اقتصادهای سرمایه‌داری، از عوامل تعیین‌کنندۀ سود سرمایه‌داران بوده که از نظر برخی این خود بر میزان اشتغال و درنتیجه رفاه عمومی تأثیر بسیار می‌گذارد. اساساً فرآیندهای تولید و مصرف در ارتباط متقابل با یکدیگرند. از طرفی، نوع کالاهای مصرفی در بازار است که تعیین می‌کند چه چیزی باید تولید شود. به‌علاوه وقتی تولید ناکافی باشد، میزان مصرف نیز محدود می‌شود و درنتیجه، ممکن است نیازهای انسان کاملاً برآورده نشوند. در ضمن، اضافه تولید نیز ممکن است به کاهش قدرت خرید افراد منجر شده و خود باعث کاهش مصرف شود. امروزه، تبلیغات و بازاریابی از عوامل بسیار مؤثری است که تولیدکنندگان و بازرگانان برای افزایش میزان مصرف کالاهای مورد نظرشان از آن‌ها بهره می‌گیرند. برخی با انتقاد از وضعیتی که مصرف در دوران معاصر یافته است، بسیاری از کالاها و خدمات مصرفی را ناشی از ایجاد نیازهای کاذب می‌دانند. در همین خصوص، اقتصاددانانی چون تورستاین وِبلن[۱]، درپی تبیین این نکته برآمده‌اند که چگونه تبلیغات و بازاریابی بر انتخاب‌های مصرف کنندگان تأثیر می‌گذارد. ازجمله مسائلی که امروزه توجه اقتصاددانان را به‌خود جلب کرده، سطح عمومی مصرف و نحوۀ کنترل آن به‌وسیلۀ حکومت است. قاعدتاً، حکومت‌ها با بهره‌گیری از نظام مالیاتی می‌توانند با کنترل میزان درآمد شهروندان در مصرف عمومی نیز تأثیر بگذارند.
- ↑ Thorstein Veblen