معتضد عباسی (۲۴۲/۲۴۹ـ۲۸۹ق)
مُعْتَضِد عبّاسی (۲۴۲/۲۴۹ـ۲۸۹ق)
شهرت اَبوالْعَباس احمد، ملقب به اَلْمُعْتَضد بالله، شانزدهمین خلیفۀ عباسی (حک: ۲۷۹ـ۲۸۹ق). معتضد پسر مُوفق بود و پس از مرگ معتمد به خلافت رسید. فردی شجاع و در عین حال سنگدل و خونخوار بود که خود برای فرونشاندن آشوبها به جنگ مخالفان میرفت و اطرافیان از خشم او اجتناب میکردند. در جنگ با زنگیان، یاور و مددکار پدرش، موفق، بود و هوشمندی و دلاوری بسیاری از خود نشان داد. بعد از مرگ پدر، و خلع مفوض بن معتمد، به ولایتعهدی رسید. بعضی مورخان او را تجدیدکنندۀ عظمت خلافت عباسی دانستهاند. هنگامی که وی به خلافت رسید در خزانه کمتر از دو دینار مانده بود، اما او چنان کرد که درآمد خزانه به ۱۹میلیون دینار رسید. به دوران معتضد فتنهها آرام و شهرها آباد شد، جنگها تا حدودی فروکش کرد، قیمتها ارزان گردید و مخالفان با او از در صلح درآمدند. پس از وی دولت عباسی روبه زوال و انحطاط گذاشت.