منوچهر آشتیانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
منوچهر آشتیانی
زادروز تهران 19 مهر 1309ش
درگذشت تهران 8 مهر 1399ش
ملیت ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل دکترای جامعه‌شناسی و فلسفه از دانشگاه هایدلبرگ
شغل و تخصص اصلی جامعه‌شناس
شغل و تخصص های دیگر پژوهشگر فلسفه
آثار گفتارهایی پیرامون شناخت مناسبات اجتماعی، درآمدی به بحران جامعه‌شناسی جهان معاصر
گروه مقاله جامعه‌شناسی
خویشاوندان سرشناس نیما یوشیج (دایی)
منوچهر آشتیانی
منوچهر آشتیانی

منوچهر آشتیانی (تهران 19 مهر 1309ش- تهران 8 مهر 1399ش)

جامعه‌شناس و فلسفه‌پژوه چپگرای ایرانی. از طرف پدری نسبش به خانواده‌ی روحانی میرزا محمدحسن آشتیانی می‌رسید و از طرف مادر هم با خاندان فئودال اسفندیاری نور مازندران نسبت داشت. نیما یوشیج دایی وی بود. آشتیانی پس از اتمام دوره‌ی متوسطه در دبیرستان البرز برای تحصیل فلسفه و علوم تربیتی در دانشسرای عالی تهران (دانشکده ادبیات دانشگاه تهران) پذیرفته شد و در نهایت مدرک لیسانسش را با کسب نمره‌ی ممتاز و بورسیه‌ی دولتی تحصیل در دانشگاه سوربون دریافت کرد. پس از چندماه تحصیل فلسفه در سوربون، در سال 1334 به دانشگاه هایدلبرگ آلمان رفت و در آنجا به تحصیل در دوره‌های دکتری جامعه‌شناسی و فلسفه پرداخت. رساله‌ی دکترای فلسفه را زیر نظر کارل لویت (شاگرد و منتقد برجسته مارتین هایدگر) و دیتر هینریش و جامعه‌شناسی را نزد ارنست توپیچ (فیلسوف و جامعه‌شناس اتریشی عضو حلقه‌ی وین) گذرانده و در بازگشت به ایران در دانشگاه‌های بهشتی، تربیت مدرس، علامه طباطبایی، امام صادق و... به تدریس پرداخت. او که در محیط دو خانواده‌ی روحانی–سیاسی آشتیانی و ادبی-سیاسی اسفندیاری رشد یافته، در سازمان جوانان حزب توده و کنفدراسیون دانشجویان ایرانی فعالیت سیاسی داشته و در نهضت نفت با جوانان جبهه ملی همراه شد.

آشتیانی تاریخ زنده‌ی علوم اجتماعی ایران بود و به دلیل فعالیت‌های سیاسی و نشست و برخاست و قرابت با سیاسیون و بزرگان فرهنگ و اندیشه‌ی معاصر ایران، منبعی مهم برای تاریخ شفاهی معاصر بود. «پرسیدن و جنگیدن» مجموعه‌ی گفت‌وگوهای رضا نساجی با آشتیانی است که سال ۱۳۹۶ توسط نشر نی منتشر شد و کتابی است خواندنی از زندگی‌نامه، وقایع، خاطرات و دیدگاه‌های او.

آشتیانی پس از یک‌ دوره‌ی طولانی بیماری و بستری شدن به خاطر سکته‌ی مغزی، در منزل درگذشت.


کتاب‌شناسی[۱]

  • کارل مارکس و جامعه‌شناسی شناخت (1386)
  • جامعه‌شناسی شناخت کارل مانهایم (1384)
  • ماکس وبر و جامعه‌شناسی شناخت (1383)
  • جامعه‌شناسی شناخت: مقدمات و کلیات (1383)
  • جامعه‌شناسی شناخت ماکس شئلر (1383)
  • گفتارهایی پیرامون شناخت مناسبات اجتماعی (1381)
  • درآمدی به بحران جامعه‌شناسی جهانی معاصر (1388)
  • فلسفه کانت در آئینه آثار او (1394)
  • درآمدی بر تاریخ جامعه‌شناسی شناخت (1399)
  • جایگاه دیالکتیک هگل در تاریخ دیالکتیک جدید (1397)
  • زمان‌های اجتماعی و تاریخی در جامعه‌شناسی و تاریخ (1398)
  • جامعه‌شناسی تاریخی (1391)
  • پرسیدن و جنگیدن (گفت‌وگو- 1396)
  • هستی‌مندی و تاریخ‌مندی: درباره هستی انسان و تاریخیت او در فلسفه غرب (1398)
  • ‏‫درآم‍دی‌ ب‍ه‌ ج‍ام‍ع‍ه‌ش‍ن‍اس‍ی‌ م‍ع‍رف‍ت‍ی‌ (ش‍ن‍اخ‍ت‍ه‍ا) (1335)


  1. این فهرست ناظر بر چاپ اول کتاب‌هاست.