مهابادی

مَهابادی

از گویش‌های کردی (ایرانی غربی) که در مهاباد کردستان به آن سخن می‌گویند. در گویش مهابادی مضاف قبل از مضاف‌الیه است: صفت بعد از موصوف است. نشانۀ مفعول بی‌واسطه برای مذکر و مؤنث فرق دارد. تغییر و تبدیلات آوایی: تبدیل /e/ (کره) پایانی به /a/ در panjara «پنجره»، nava «نوه»؛ مصوت آغازی به /h-/ در hawr «اَبر»، hanjir «انجیر»، جابه‌جایی /r/ و /f/»، تبدیل /m/ به /w/ در awro «امروز». حذف صامت‌های /d/ و /t/؛ پایانی و میانی در: nizek «نزدیک»، das «دست»، tu «توت». پیشوندهای مصدری j-، d-، v-، h-، (hal-) است. ضمایر اشاره ava «این»، aw «آن»، avan «آن‌ها»، awan «این‌ها». ضمایر منفصل شخصی عبارت‌اند از:  atu، awan /ango /ama /aw. ضمایر انعکاسی xoy «خود/ خویش»؛ نشانۀ معرفه -ka پایانی است. برخی از واژگان مهابادی: astira «ستاره»، nok «نخود»، tue «تخم/ بذر»، brow «اَبرو»، xezur «پدرزن/ پدرشوهر»، xesu «مادرزن/ مادرشوهر» mekuta «آبله» و leta «لحاف».