ناو جنگی
ناوِ جنگی (warship)
کشتیِ جنگی مجهّز به سلاح و خدمۀ آموزش دیده برای جنگ. برتری نبردناوها در آغاز قرن ۲۰، در جنگ جهانی اول با گسترش حملات زیردریایی[۱]ها تهدید شد و در جنگ جهانی دوم با شروع حملات هوایی دوربرد از‌میان رفت. امروزه بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کشتی جنگی روی آب، ناو هواپیمابر[۲] است. ناوهای هواپیمابر بسیار بزرگ به‌سبب آسیب‌پذیری زیاد خود موقتاً از رواج افتادند تا این‌که، در اواخر دهۀ ۱۹۷۰ و در دهۀ ۱۹۸۰ ساخت آن‌ها، به‌ویژه از سوی شوروی، بار دیگر رواج یافت. ناو هواپیمابر امریکایی کارل وینسون[۳] (۱۹۸۲) ۸۱,۶۰۰ تُن وزن دارد. برخی از کشورها، مانند بریتانیا، ترجیح دادند که از ناوهای هواپیمابر کوچک[۴] حامل هواپیماهای عمودپرواز و بالگردهای دورپرواز استفاده کنند. این نوع ناوها در اوایل دهۀ ۱۹۷۰ گسترش یافتند و اصلاح‌طلب‌های نظامی امریکا طرفدار آن بودند؛ شوروی ناوهایی از این نوع داشت که هرکدام تا ۳۰ بالگرد را حمل می‌کرد. رزم‌ناوهای جدید سه نوع دستگاه حس‌گر را با خود دارند: ۱) رادار[۵] برای جست‌وجو و ردیابی روی سطح دریا، ناوبری، مراقبت هوایی، و نشان‌دادن اهداف به سیستم‌های کنترل سلاح؛ ۲) ردیابی صوتی (سونار[۶]) برای تشخیص و تعیین محل اهدافِ روی سطح دریا و زیرِ سطح آب؛ ۳) لایود (آشکارساز اپترونیکی سبک وزن)[۷] برای پردازش «کنتراست نوری[۸]» یک هدف در مقابل پس زمینۀ آن از روی تصویری که تلویزیون یا دوربین مادون قرمز از هدف نشان می‌دهد. سپس رایانه‌ای اطلاعاتی را که بدین‌سان جمع‌آوری می‌شود پردازش می‌کند؛ اطلاعات پردازش‌شده از طریق مرکز اطلاعات رزمی به افسران ارشد عرضه می‌شود. این مرکز به‌صورت هم‌زمان اطلاعات دیگر واحدهای ناوگان را جمع‌آوری و اطلاعات خود را میان آن‌ها توزیع می‌کند. در پایان سیستم‌های کنترل سلاح، مؤثرترین سلاح‌های متناسب با هدف را به‌سمت آن هدایت می‌کنند. ناوهای کمکیِ کوچک‌تر شامل کشتی‌های مین‌یابی[۹] است که در رفع محاصرۀ دریایی بندرهای داخلی، به‌ویژه بندرهای اصلی زیردریاییها، به‌‌کار می‌روند. از دهۀ۱۹۸۰ این کشتی‌ها را از پلاستیک تقویت‌شده با شیشه می‌سازند. نیروی دریایی امریکا چند نبرد‌ناو جنگ جهانی دوم را بار دیگر به خدمت گرفت و برای اهدافی مانند گلوله‌باران مناطق ساحلی و پیاده‌کردن نیروها آن‌ها را نوسازی کرد. از این نبردناوها در جنگ خلیج فارس (۱۹۹۱) به‌نحو بسیار مؤثری استفاده شد. اما اکنون آن‌ها را کنار گذاشته‌اند. کشتی‌های جنگی روی سطح آب شامل ناوشکن‌های[۱۰] حامل موشک‌های هدایت‌شونده و ناوهای محافظ[۱۱] چندمنظوره است. ناوهای محافظ تجهیزات مختلفی حمل می‌کنند؛ ازجمله توپ، خمپاره‌انداز دریایی، ریل مین‌گذاری، اژدر، موشک ضد هوایی، و موشک زمین به زمین.