نیکیتین، آفاناسی ( ـ۱۴۷۲م)
نیکیتین، آفاناسی ( ـ۱۴۷۲م)(Nikitin, Afanasi)
جهانگرد روسی. از بازرگانان شهر تور بود. در ۱۴۶۶م به دستور ایوان سوم با گروهی به سرپرستی واسیلی پانین به شروان رفت. از شروان به دربند، و از آن‌جا از راه دریای مازندران ابتدا به بادکوبه و سپس به مازندران، ری، کاشان و یزد، و سواحل خلیج فارس سفر کرد. سپس با کشتی رهسپار هند شد و سه سال در هند به‌سر برد. در ۱۴۷۲م از راه ایران و دریای سیاه به روسیه بازگشت. یادداشت‌های سفر خود را در کتابی به‌نام سفر به آن سوی سه دریا آورده است (چاپ مسکو، ۱۹۴۸). مطالبی که دربارۀ هندوستان گفته بسیار خواندنی است.