هویساید، اولیور (۱۸۵۰ـ۱۹۲۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

هِویسایْد، اولیوِر (۱۸۵۰ـ۱۹۲۵)(Heaviside, Oliver)

هِويسايْد، اوليوِر

فیزیک‌دان انگلیسی. در ۱۹۰۲، وجود لایۀ یونیده‌ای از هوا را در جَوّ فوقانی پیش‌بینی کرد که به لایۀ کِنِلی ـ هویساید[۱] معروف شد. اکنون آن را با نام لایۀ E در یون سپهر[۲] می‌شناسند. انتشار جهانی امواج رادیویی با استفاده از بازتاب و انحراف امواج در برخورد با این لایه امکان‌پذیر می‌شود. اگر این لایه نباشد، امواج رادیویی در فضای خارج‌ ناپدید خواهند شد. تحقیقات نظری هویساید در زمینۀ تراگسیل[۳] امواج رادیویی بود. مطالعاتش در زمینۀ الکتریسیته در اثری با عنوان مقالات الکتریکی[۴] (۱۸۹۲) بر تلفن راه دور فوق‌العاده اثرگذار بوده است. مفاهیم القاوری[۵]، ظرفیت[۶]، و پاگیری[۷] از افزوده‌های هویساید به علم الکتریسیته است. در لندن زاده شد. به‌علت مشکلات شدید شنوایی، عمدتاً خودآموخته بود و بیشتر سال‌های عمرش را بیکار ماند. هنگام‌ بررسی عبور جریان برق از رساناها، قانون اُهم[۸] را چنان اصلاح کرد که القاوری را هم شامل شود. او باتوجه به این نکته و خواص الکتریکی دیگر، معادلۀ تلگراف را به‌‌دست آورد. ضمن بررسی مسئلۀ تغییر شکل سیگنال در کابل تلگراف نتیجه گرفت که با افزودن پیچه‌های القایی کوچکی در طول کابل می‌توان این تغییر شکل را بسیار کاهش داد. بهره‌گیری از این روش تا به امروز با موفقیت ادامه دارد. هویساید در کتاب نظریۀ الکترومغناطیسی[۹] (۱۸۹۳ـ۱۹۱۲)، کشف‌های جیمز کلارک ماکسول[۱۰]، فیزیک‌دان اسکاتلندی، را گسترش داد و خود نیز به کشف‌های ارزندۀ فراوانی دست‌ یافت. در مجلد سوم از این اثر، تلگراف بی‌سیم را بررسی کرده است.

 


  1. Kennelly-Heaviside layer
  2. ionosphere
  3. transmission
  4. Electrical Papers
  5. inductance
  6. capacitance
  7. impedance
  8. Ohm’s law
  9. Electromagnetic Theory
  10. James Clerk Maxwell