والایی
والایی (sublimity)
(یا: عظمت) اولین‌بار ادموند برک[۱] والایی را در تقابل با زیبایی مطرح کرد، و والایی را تجربه‌ای خواند که برای فرد هنگام رویارویی با پدیده‌های عظیم و پرهیبت، حاصل می‌شود، و رعب و تحسین را توأمان در خود احساس می‌کند؛ حال آن‌که در برخورد با پدیده‌های زیبا، لذتی زیبايي‌شناسانه را تجربه می‌کنیم. کانت[۲] در نقد سوم خویش، «نقد قوۀ حکم»، به بررسی والایی پرداخت و آن را در تقابل با زیبایی تحلیل کرد. قبل از ادموند برک و کانت لونگینوس[۳]، نویسندۀ قرن ۲م، در رسالۀ مختصری با نام در باب والایی، جلوه‌های شکوهمند سخنوری و بلاغت را برشمرد، و خطاهای بلاغی را تشریح کرد. نیز ← والا