پالایه

پالایه (filter)

(یا: فیلتر؛ صافی) ۱. برنامه یا مجموعه‌ای از ویژگی‌های درون یک برنامه که ورودی استاندارد یا از پیش تعیین‌شده آن را خوانده و این ورودی را با روشی دلخواه به‌شکل دیگری تبدیل می‌نماید و سپس خروجی حاصله را روی مقصد استاندارد یا از پیش تعیین‌شده‌ای می‌نویسد. مثلاً فیلتر یک پایگاه داده‌ای، ممکن است با اطلاعات مربوط به یک سال بخصوص چنین رفتاری داشته باشد. ۲. در ارتباطات و الکترونیک، به سخت‌افزار یا نرم‌افزاری اطلاق می‌شود که اجزای مشخص یک سیگنال را به‌صورت گزینشی عبور داده و سایر اجزای آن را حذف نموده و یا آن‌ها را به‌حداقل می‌‌رساند. ۳. الگو یا پوششی که داده‌ها از میان آن عبور کرده و اقلام مشخصی از این داده‌ها جدا می‌شوند. به‌طور نمونه فیلتری که در نامه الکترونیکی یا در بازیابی پیغامهای یک گروه خبری مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌تواند به کاربران اجازه دهد تا از ارسال پیغام آنان برای سایر کاربران جلوگیری نماید. ۴. در زمینۀ گرافیک‌های رایانه‌ای، یک جلوۀ ویژه است که به تصاویر نقشه بیتی اعمال می‌گردد. مثلاًَ جابه‌جانمودن پیکسلهای درون یک تصویر باعث می‌شود که اجزای آن تصویر شفاف‌تر به‌نظر رسیده یا این‌که تصویر به‌صورت کج درآید. برخی از فیلترها در داخل برنامه‌های گرافیکی تعبیه شده‌اند مانند برنامه نقاشی یا یک ویرایشگر تصویر. برخی دیگر از فیلترها به‌صورت بسته‌های نرم‌افزاری به برنامه‌های گرافیکی ملحق می‌شوند.