پاولوس سمیساطی
پاولوس سُمَیساطی (Paul of Samosata)
اسقف انطاکیه[۱] (ح ۲۶۰ـ ح ۲۶۸م)، واضع نظریۀ یگانهباوری پویا[۲] و یکی از واضعان نظریۀ پسرخواندگی عیسی[۳]. او معتقد بود عیسی فقط از این حیث خداوند است که قوه یا اثری از خدای پدر در عیسی، شخص انسانی خدا، حلول کرده است. عقاید پاولوس و نیز سلوک شخصی او و علایق مالیاش را شوراهای متعددی در انطاکیه محکوم کردند. در ۲۶۸م از اسقفی عزل شد، اما در این مقام ماند تا زمانی که رومیان زنوبیا[۴]، ملکۀ پالمیرا[۵]، که حامی او بود را سرنگون کردند (۲۷۲م).