پرستر جان
پرِسْتِر جان (Prester John)
بهمعنای «کشیش یوحنا». امیر مسیحی افسانهای. در قرون ۱۲ و ۱۳م. او را حاکم قلمروی پهناور و قدرتمند در قلب آسیا و از قرن ۱۴م تا ۱۶ سلطان حبشه[۱] (اتیوپی فعلی) در شمال شرقی افریقا میپنداشتند. نخستینبار اوتوی فرایزینگی[۲] (حدود ۱۱۱۱ـ۱۱۵۸م)، تاریخنگار آلمانی، در قرن ۱۲م از او یاد کرد و نامهای منسوب به پرستر جان موردتوجه عام قرار گرفت. افراد گوناگونی را دریافتکنندۀ نامه که حاوی شرح شگفتیهای قلمرو اوست میدانستند: امپراتور بیزانس[۳]، پاپ، فرمانروای امپراتوری مقدس روم[۴]، و پادشاه فرانسه. پاپها کوششهایی برای تماس با او صورت دادند. پرستر جان را کشیش هم میدانستند و روایاتی از ارادت و خدمتگزاری شاهان به او دردست است، اما خود وی ظاهراً به سادهزیستی گرایش داشته است. سرزمینهایی که او طبق اقوال بر آنها حکم میرانده احتمالاً همان مناطقی بوده که مبلغان مذهب نسطوری[۵]، از شاخههای مسیحیت، پس از اخراج از امپراتوری بیزانس در ۴۳۱م به آنها سفر کردند، یعنی ایران، چین، آسیای میانه، و هند. مارکو پولو[۶]، جهانگرد و نویسندۀ ونیزی قرن ۱۳م، نیز در سفرنامهاش به مملکت پرستر جان یا جانشینش جورج (ششمین نفر سلسله) اشاره میکند، اما هنگام سفرهای دریایی پرتغالیها در قرن ۱۵م پرستر جان همان سلطان حبشه شمرده میشد.