کلاژ

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کُلاژ (collage)

تابلوي مرتس، اثر کورت اشويترس

(یا: تکّه‌چسبانی) در فرانسوی به‌معنای «تکه‌چسبانی» یا «قطعه کاغذ آویزی». در هنر به چسباندن مواد مختلف، همچون بریده‌های روزنامه، تکه‌های پارچه، یا کاغذ دیواری بر روی بوم یا هر سطح مناسب دیگر گفته می‌شود که اغلب با طراحی یا نقاشی ترکیب می‌شوند و تصویر یا طرحی را پدید می‌آورند. هنرمندان نخستین‌بار در اوایل قرن ۲۰ از کُلاژ بهره‌ گرفتند. در ۱۹۱۲ ژرژ براک[۱] و پابلو پیکاسو[۲] نخستین هنرمندان نامداری بودند که این اسلوب را به‌کار بردند و آن را رواج دادند. طولی نکشید که کُلاژ از ویژگی‌های شاخصِ کوبیسم[۳] شد. جنبش‌های دیگر، به‌ویژه دادا[۴] و سوررئالیسم[۵]، متعاقباً از این اسلوب بهره بردند و حتّی اشیای سه‌بعدی را بر بوم یا زمینه نقاشیِ خود منضم می‌کردند. در میان دادائیست‌ها، کورت اشویترس[۶] فعالیت هنری خود را به کُلاژ منحصر ساخت، و با استفاده از مواد دورریختنیِ پیش‌پا افتاده، همچون بلیت باطل‌شدۀ اتوبوس و تکه‌های ریسمان، کلاژِ خاص خود را با نام مرتس[۷]، پدید آورد. نامدارترین هنرمند سوررئالیست که از این اسلوب استفاده کرد، ماکس ارنست[۸] بود که برای خلق تصاویر نو و نامأنوس، بریده‌هایی از چاپنقش‌[۹]های قرن ۱۹، را در کنار هم قرار می‌داد؛ ارنست به این ترتیب «نوآوری‌های کلاژ» خود را صورت‌بندی کرد. آلبرتو بوری[۱۰]، هنرمند ایتالیایی، از خلاق‌ترین هنرمندان متأخر این سبک بود که از تکه‌های گونی در آثارش بهره برد.

 


  1. Georges Braque
  2. Pablo Picasso
  3. Cubism
  4. Dada
  5. Surrealism
  6. Kurt Schwitters
  7. Merz
  8. Max Ernst
  9. engraving
  10. Alberto Burri