گلشن راز
گلشن راز
سرودۀ شیخ محمود شبستری، منظومه‌ای به فارسی در عرفان نظری. این مثنوی در پاسخ به هفده پرسش منظوم امیر سید حسین حسینی هروی دربارۀ پیچیدگی‌های تصوف نظری است. گلشن راز به زبانی بسیار نمادین و رمزی با الهام عالمانۀ شاعر در آرای رسمی صوفیه سروده شده است. نویسنده در این اثر جنونِ عشقِ فرودآمده از بهشت را طرح می‌کند که افلاطون آن را در فِدروس وصف کرده است. شبستری از واژگان عرفانی بسیار دقیقی استفاده می‌کند و در گزینش کلمات وسواسی فراوان می‌ورزد. ایجازی که او در سرودن این کتاب به‌کار برده، در ادب فارسی کم‌مانند است. شروح بی‌شماری بر آن نوشته شده که گلچین معانی آن‌ها را در گلشن راز و شروح آن (۱۳۴۴ش) گرد آورده است. اولین‌بار این اثر در تبریز منتشر شد (۱۲۶۱ق). به زبان‌های انگلیسی (لندن، ۱۸۸۰) آلمانی ( وین، ۱۸۳۸) ترجمه شده است.