گویچه قرمز خون
گویْچۀ قرمز خون (red blood cell)
(یا: اریتروسیت) فراوانترین نوع یاختۀ خونی[۱]، و مسئول حمل اکسیژن در بدن. محتوی نوعی پروتئین قرمز رنگ با نام هموگلوبین[۲] است که در ششها با اکسیژن ترکیب میشود و اکسی هموگلوبین[۳] میسازد. پس از رسیدن این یاختهها به بافتها[۴]، اکسی هموگلوبین به عناصر اولیهاش تجزیه میشود و اکسیژن آزاد میکند. در هر سانتیمتر مکعب خون تقریباً ۶میلیون گویچۀ قرمز وجود دارد. گویچۀ قرمز یاختهای کاملاً اختصاص یافته با شکلی متمایز است. در پستانداران[۵]، این یاختهها بهشکل صفحههای گردند که فرورفتگیای روی آنها وجود دارد. برای ایجاد حداکثر فضا برای هموگلوبین، این یاختهها قبل از شروع فعالیت برای حمل اکسیژن هستۀ[۶] خود را ازدست میدهند. در سایر مهرهداران[۷]، گویچههای قرمز تخممرغیشکل و دارای هستهاند. این یاختهها در مغز قرمز استخوان[۸] ساخته میشوند. در انسان، چهارماه فعالاند و سپس در کبد[۹] تخریب میشوند. هموگلوبین دارای آهن است و بههمین سبب، این مادّۀ معدنی[۱۰] باید در جیرۀ غذایی موجود باشد، هرچند کبد قادر به ذخیرهسازی و استفادۀ مجدد از آهن گویچههای قرمز تخریب شده است.