نمایش مبدأ برای روفینی، پایولو (۱۷۶۵ـ۱۸۲۲)


روفینی، پائولو (۱۷۶۵ـ۱۸۲۲)(Ruffini, Paolo)

{{جعبه زندگینامه
|عنوان =پایولو روفینی
|نام =Paolo Ruffini
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=۱۷۶۵م
|تاریخ مرگ=۱۸۲۲م
|دوره زندگی=
|ملیت=ایتالیایی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=تحصیل در مودنا
| شغل و تخصص اصلی =ریاضی دان
|شغل و تخصص های دیگر=فیزیک دان
|سبک =
|مکتب =
|سمت =استاد دانشگاه مودنا از ۱۷۸۸
|جوایز و افتخارات =
|آثار =
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =ریاضیات
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}

ریاضی‌دان، فیلسوف، و فیزیک‌دان ایتالیایی. قضیه<ref>theorem

</ref>ای با اثباتی ناقص عرضه کرد حاکی از آن‌که برای معادلات<ref>equations </ref> درجۀ پنجم و بالاتر نمی‌توان جوابی کلی، با استفاده از رادیکال<ref>radical </ref>ها، ازجمله ریشه<ref>root </ref>های دوم، سوم، و غیره، به‌دست آورد. این قضیه پس از آن‌که نیلس آبل<ref>Niels Abel </ref>، ریاضی‌دان نروژی، با اثباتی دقیق بر آن صحه نهاد، به قضیۀ آبل ـ روفینی<ref>Abel-Ruffini theorem </ref> معروف شد. روفینی در والنتانو<ref>Valentano </ref>، واقع در ویتربو<ref>Viterbo </ref>، زاده شد و در مودنا<ref>Modena </ref> درس خواند. از ۱۷۸۸، در دانشگاه آن‌جا استاد بود و در ۱۷۹۶، زمانی که ناپلئون وارد مودنا شد، به مقامی رسمی از جانب جمهوری فرانسه منصوب شد. دو سال بعد، به‌سبب آن‌که حاضر نشد سوگند وفاداری به جمهوری ادا کند، مدتی از تدریس منع شد. سهم قابل ملاحظه‌ای در پیشبرد نظریۀ معادلات<ref>theory of equations</ref> داشت و نظریۀ جانشانی‌ها<ref> theory of substitutions </ref> (جایگزینی‌ها) را پروراند که طلیعۀ نظریۀ جدید گروه‌ها<ref>group theory</ref> بود. کار او در این زمینه بعداً در چارچوب نظریۀ کلی حل‌پذیری معادلات جبری<ref> general theory of the solubility of algebraic equations</ref> قرار گرفت که اواریست گالوآ<ref> Evariste Galois </ref>، ریاضی‌دان فرانسوی، آن را عرضه کرد. علاوه بر این‌ها، روفینی به بررسی این امکان پرداخت که موجودات زنده براثر شانس و تصادف پا به عرصۀ وجود گذاشته‌اند و از این طریق، به نخستین تحقیقات در نظریۀ احتمال<ref>theory of probability</ref> دست یازید.

&nbsp;

----

[[Category:ریاضیات]] [[Category:(ریاضیات)اشخاص و آثار]] [[Category:فلسفه ، منطق و کلام]] [[Category:فلسفه غرب – اشخاص، آثار و مکاتب]] [[Category:فیزیک و مکانیک]] [[Category:(فیزیک و مکانیک)اشخاص و آثار]]