نمایش مبدأ برای وورتس، شارل آدولف (۱۸۱۷ـ۱۸۸۴)


وورتْس، شارْل آدولْف (۱۸۱۷ـ۱۸۸۴)(Wurtz, Charles Adolphe)<br/> [[File:40120600.jpg|thumb|وورتْس، شارْل آدولْف]]متخصص فرانسوی شیمی‌آلی. اتیل‌آمین<ref>ethylamine </ref>، اولین مشتق آلی آمونیاک، را در ۱۸۴۹، و اتیلن گلیکول<ref>ethylene glycol</ref> (۱ و ۲ـ اتان دی‌ال<ref> 1,2 ethanediol </ref>) را در ۱۸۵۶ کشف کرد. در ولفیزهایم<ref>Wolfisheim </ref>، در حوالی استراسبورگ، زاده شد و در استراسبورگ درس خواند. در ۱۸۴۴ به پاریس رفت و در سوربون<ref>Sorbonne </ref> به کار پرداخت. در ۱۸۷۴، در آن‌جا به استادی رسید. همچنین، شهردار منطقه‌ای در پاریس و سناتور نیز بود. در ابتدا، در زمینۀ اکسید<ref>oxide </ref>ها و اکسی اسید<ref>oxyacid </ref>های فسفر<ref>phosphorus </ref> کار می‌کرد. در ۱۸۴۶، اکسی کلرید فسفر<ref>phosphorus oxychloride </ref>(POCl<sub>۳</sub>) را کشف کرد. بعدها به شیمی آلی<ref>organic chemistry </ref> روی آورد. در ۱۸۵۵، روشی برای تولید هیدروکربن‌های پارافینی<ref>paraffin hydrocarbons </ref>&nbsp;(آلکان‌ها<ref>alkanes</ref>) به‌کمک الکیل هالیدها<ref> alkyl halides</ref> (هالو آلکان‌ها<ref> haloalkanes </ref>) و فلز سدیم در محلول اتر کشف کرد. این روش با نام واکنش وورتس<ref>wurtz reaction</ref> نام‌گذاری شد. وورتس ضمن تحقیق در زمینۀ پلیمری‌کردن استالدئید<ref> acetaldehyde </ref> (اتانال<ref>ethanal </ref>)، آلدول<ref>aldol </ref> (۳ـ هیدروکسی بوتانال<ref>hydroxybutanal </ref>) را کشف کرد و روش ساخت استرها<ref>esters </ref> را از الکیل‌هالیدها عرضه کرد. در ۱۸۶۷، با شیمی‌دان آلمانی، فریدریش ککوله<ref>Friedrich kekulé</ref>، فنول<ref> phenol </ref> را از بنزن<ref>benzene</ref> سنتز کرد.

&nbsp;

----

[[Category:شیمی و بیوشیمی]] [[Category:(شیمی و بیوشیمی)اشخاص و آثار]]