نمایش مبدأ برای کاپتین، یاکوبوس (۱۸۵۱ـ۱۹۲۲)


کاپتِین، یاکوبوس (۱۸۵۱ـ۱۹۲۲)(Kapteyn, Jacobus)<br/> [[File:35004800.jpg|thumb|کاپتِين، ياکوبوس]]اخترشناس هلندی. ساختار عالم را با بررسی توزیع ستاره‌ها، و با استفاده از فنون عکاسی تجزیه‌ و تحلیل کرد و برای دستیابی به‌ شمارش دقیق‌تر ستاره‌ها، فن اخترشناسی آماری<ref>Statistical Astronomy
</ref> را ابداع کرد. در ۱۹۰۴، اعلام کرد که حرکت خاص ستاره‌ها تصادفی نیست. عقیده داشت که ستاره‌ها را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد که تقریباً در جهت مخالف هم حرکت می‌کنند. چندی بعد روشن ‌شد که این داده‌ها نخستین گواه بر چرخش کهکشان ما<ref> Our Galaxy </ref> بوده‌اند. در بارنِوِلت<ref>Barneveld 
</ref> زاده شد و در اوترخت<ref>Utrecht </ref> درس خواند. پس از مدتی کار در رصدخانۀ لیدن<ref>Leiden</ref>، از ۱۸۷۵ تا۱۹۲۱، در گرونینگن<ref> Groningen </ref> استاد بود، اما دسترسی مستقیم به هیچ رصدخانه یا ابزاری نداشت. در ۱۸۸۵، داوطلب همکاری با دیوید گیل<ref>Gill David </ref> شد تا به‌روش عکس‌برداری، به نقشه‌برداری از آسمان جنوبی در دماغۀ امید نیک<ref>Cape of Good Hope </ref> در افریقای جنوبی<ref>South Africa</ref>، بپردازد. عکس‌های به‌دست‌آمده در خرونینگن تجزیه‌ و تحلیل، و نتیجه به‌صورت مجموعۀ عظیمی با عنوان ''بررسی جامع عکس‌های دماغه امید نیک'' (۱۸۹۶ـ۱۹۰۰) منتشر شد. این مجموعه داده‌های درخشندگی<ref>''brightness'' </ref> و موقعیت<ref>position </ref> ۴۵۴,۸۷۵ ستارۀ جنوبی را به‌دست داد. همچنین، این طرح به تأسیس «آزمایشگاه اخترشناسی کاپتین<ref>Kapteyn Astronomical Laboratory </ref>» منجر شد. در ۱۹۰۶، تعداد ۲۰۶ منطقۀ ستاره‌ای<ref> stellar zone</ref> خاص را به‌منظور پی‌بردن به ‌قدر<ref> magnitudes </ref> ستاره‌های درون آن‌ها و همچنین، به‌منظور گردآوری داده‌هایی در زمینۀ گونۀ طیفی<ref>spectral type </ref>، سرعت شعاعی<ref>radial velocity</ref>، حرکت خاص<ref> Proper motions</ref>، و موارد دیگر برگزید. این برنامۀ کلان نخستین تجزیه‌ و تحلیل آماری سازمان‌یافته در اخترشناسی بود و بیش از ۴۰ رصدخانه را به همکاری واداشت.

&nbsp;

----

[[Category:اخترشناسی]] [[Category:(اخترشناسی)اشخاص و آثار]]