نمایش مبدأ برای بهلول (روزنامه)

[[پرونده:2042165837.jpg|جایگزین=کاریکاتور روی جلد یکی از شماره‌های بهلول|بندانگشتی|391x391پیکسل|کاریکاتور روی جلد یکی از شماره‌های بهلول]]
روزنامۀ فکاهی و انتقادی، طبع تهران. از پرفروش‌ترین نشریات [[انقلاب مشروطیت ایران|دورۀ مشروطیت]] که از نظر موضوع سیاسی و طرفدار دموکرات‌ها بود. بهلول در ۴ صفحه با قطع متوسط و چاپ سنگی به چاپ می‌رسید. صفحات ۱ و ۴ آن ویژۀ کاریکاتور بود و صفحات ۲ و ۳، اختصاص به دیگر مطالب داشت. مطالب این نشریه شامل سرمقاله، شعر (زیر عنوان ادبیات)، اخبار داخله (به شکل فکاهی) و بخش پرطرفداری به نام «کهنه مقویم بهلول» بود.

نخستین شمارۀ بهلول در هیجدهم صفر 1329ق در تهران زیر چاپ رفت. در 29 تیر 1302ش (۷ ذیحجه ۱۳۴۱ق) نشریۀ بهلول به جای شمارۀ ۸ «روزنامۀ آزادی» به صاحب امتیازی و مدیریت محمود آزادی که در توقیف بود، به چاپ رسید و انتشار آن در همان سال تا چندین شماره ادامه یافت. مدیریت این را روزنامه ابتدا شیخ‌علی عراقی و پس از او اسدالله‌خان پارسی و از شمارۀ یازده شیخ‌حسن برعهده داشتند. این روزنامه به دلیل رویکرد طنزش و استفاده از کاریکاتورهایی با مضمون سیاسی همواره طرفدار زیادی داشت، آن‌چنان که بازار سیاه داشت و دو سه برابر بهای تک‌شماره‌اش به فروش می‌رسید. از جملۀ کاریکاتورهای بهلول یکی در زمینۀ مذاکرۀ وام ۶ میلیون تومانی از ممالک دیگر برای به کار انداختن کارهای مملکتی (شمارۀ ۱۳) و دیگری در مقایسۀ آزادی مطبوعاتِ زمان مشروطیت و هنگام استبداد بود (شمارۀ ۷). بهلول چندبار به دلیل نوشته‌های تندش و چندبار برای کاریکاتورهایش، از جمله یک‌مرتبه به علت رنگ قرمز کاریکاتورش، توقیف شد. پس از توقیف هرشماره مدیر روزنامه شمارۀ فوق‌العاده‌ای منتشر می‌کرد و مطالب خود را به وسیلۀ آن به مردم می‌رساند و در آن با زبانی طنز نسبت به وجود سانسور مطبوعات و توقیف بهلول‌ اعتراض می‌کرد. نخستین بار شمارۀ پنجم آن بود که به علت درج کاریکاتوری در تقبیح اقدامات [[یپرم خان ارمنی (گنجه ۱۲۸۴ـ همدان ۱۳۳۰ق)|یپرم خان،]] آزادیخواه و جنگجوی مشروطه‌طلب پیشین و رئیس نظمیۀ تهران و مرد قدرتمند حکومت تازه، دچار توقیف شد. 

این روزنامه در زمان نخست‌وزیری [[رضاشاه پهلوی|رضاشاه]] برای همیشه از دایرۀ نشریات داخلی حذف شد؛ اگرچه در سال‌های پیش از [[کودتای 28 مرداد 1332]] و همچنین پس از پیروزی انقلاب 1357 تا 31 خرداد 1360ش نشریاتی با همین عنوان و رویکرد در ایران منتشر شده است.
----



<br />
[[رده:رسانه ها و ارتباطات]]
[[رده:رسانه های نوشتاری ایران]]