نمایش مبدأ برای تودیمان، فرانیو (۱۹۲۲ـ۱۹۹۹)


تودیمان، فرانیو (۱۹۲۲ـ۱۹۹۹)(Tudjman, Franjo)<br>
[[پرونده: 14246900.jpg | بندانگشتی|توديمان، فرانيو]]
{{جعبه زندگینامه
|عنوان =فرانیو تودیمان
|نام =Franjo Tudjman
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=ولیکو ترگوویستسه، کرواسی ۱۹۲۲م
|تاریخ مرگ=۱۹۹۹م
|دوره زندگی=
|ملیت=کرواسیایی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=مدرسه عالی نظامی در بلگراد، دکتری دانشگاه زاگرب
| شغل و تخصص اصلی =دولتمرد
|شغل و تخصص های دیگر=مورخ
|سبک =
|مکتب =
|سمت =رییس جمهور کرواسی (۱۹۹۰-۱۹۹۹)
|جوایز و افتخارات =
|آثار =
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =تاریخ جهان
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}<p>مورخ و رهبر ملی‌گرای کروات. از ۱۹۹۰ رئیس‌جمهور کرواسی بود. در سِمَت رهبر حزب متمایل به راست اتحاد دموکراتیک کرواسی<ref>(Croatian Democratic Union (CDU</ref>، مبارزه برای استقلال کرواسی را رهبری کرد. درخلال جنگ داخلی (۱۹۹۱ـ۱۹۹۲)، سپاهیان او به‌سبب نداشتن تسلیحات و برتری نظامی ارتشِ فدرالِ تحت سلطۀ صرب‌ها از پیشروی بازماندند، اما درپی برقراری آتش‌بس موفقیت‌آمیزی که با مذاکرات تحت نظارت سازمان ملل متحد<ref>United Nations </ref> در ژانویۀ ۱۹۹۲ به انجام رسید، استقلال کرواسی به‌رسمیت شناخته شد. تودیمان در اوت ۱۹۹۲ و اکتبر ۱۹۹۵ دوباره به ریاست جمهوری رسید و به‌رغم ابتلا به سرطان معده، در ژوئن ۱۹۹۷ نیز رئیس‌جمهور شد. سرانجام در دسامبر ۱۹۹۹ درگذشت، در حالی‌که هنوز مقام ریاست جمهوری را برعهده داشت. تودیمان در ولیکو ترگوویستسه<ref>Veliko Trgovisce </ref>، واقع در کرواسی، زاده شد. در مدرسۀ عالی نظامی<ref>Higher Military Academy </ref> در بلگراد<ref>Belgrade </ref> بود و برای دریافت دانشنامۀ دکتری در دانشگاه زاگرب<ref>University of Zagreb</ref> درس خواند. درخلال جنگ جهانی دوم، به نیروی پارتیزانی تیتو<ref>Tito </ref> پیوست و پیش از ترک ارتش (۱۹۶۰) به درجۀ سرلشکری رسیده بود. در ۱۹۶۷ به‌سبب نوشته‌های دارای مضامین ملی‌گرایی کرواتی از اتحادیۀ کمونیست‌های یوگسلاوی<ref>League of Communists of Yugoslavia </ref> اخراج شد و او را برای فعالیت‌های تجزیه‌طلبانه‌اش زندانی کردند (۱۹۷۲ـ۱۹۷۴) و (۱۹۸۱ـ۱۹۸۴). در ۱۹۹۰ در رأس یک جنبش ملی‌گرای ضد صربستان رئیس‌جمهور شد. به‌سبب رفتار تردیدآمیزش درخلال جنگ داخلی (۱۹۹۱ـ۱۹۹۲) از او انتقاد کردند؛ با وجود این، به‌رغم تصمیم بسیاری از رزمندگان در دسامبر ۱۹۹۱ برای جنگیدن زیر پرچم گروهِ دست راستی افراطی و مجهزترِ ملی‌گرایان کروات، تودیمان پشتیبانی علنی اکثریت کروات‌ها را حفظ کرد. تودیمان با تخطّی از توافق‌نامۀ صلحِ ۱۹۹۲ سازمان ملل، برای تصرف منطقۀ تحت تصرف صرب‌ها در برون‌بوم مورد منازعۀ کراینا<ref>Krajina </ref> حمله‌ای به‌راه انداخت (۱۹۹۳)، و نیز حملات بیشتری را به اسلاوونیا<ref>Slavonia</ref>ی غربی و کراینا ترتیب داد (۱۹۹۵)، که بیش از ۱۵۰هزار صربی را‌ آواره کرد و ظاهراً با نقض گستردۀ حقوق بشر همراه بود. در اوت ۱۹۹۵ کراینا را از چنگ صرب‌ها خارج کردند و متعاقباً، صربستان با پس‌دادن تدریجی اسلاوونیای شرقی موافقت کرد. تودیمان به‌منظور کسب حمایت مردم از ادامۀ سیاست‌های نظامی‌گرانۀ خود، در اکتبر ۱۹۹۵ انتخابات زودرس را برگزار کرد؛ بار دیگر او را به ریاست جمهوری برگزیدند، اما برخلاف امیدواری‌های او، فقط یک‌سوم آرا را کسب کرد.</p><!--14246900-->


----
[[رده:تاریخ جهان]]
[[رده:سایر کشورها و حکومت های اروپایی]]