نمایش مبدأ برای غفاری، فرخ (تهران ۱۳۰۰ـ پاریس ۱۳۸۵ش)


فرخ غفاری (تهران ۱۳۰۰ـ پاریس ۱۳۸۵ش)<br>
{{جعبه زندگینامه
|عنوان = فرخ‌ غفاری
|نام =
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=تهران ۱۳۰۰ش
|تاریخ مرگ= پاريس ۱۳۸۵ش
|دوره زندگی=
|ملیت=ایرانی
|محل زندگی=ایران و فرانسه 
|تحصیلات و محل تحصیل=
| شغل و تخصص اصلی =کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و مستندساز
|شغل و تخصص های دیگر=مورخ سینما و تئاتر
|سبک =
|مکتب =
|سمت =مؤسسِ کانون ملی فیلم؛ معاونِ‌ فرهنگیِ ‌سازمان‌ رادیو تلویزیون‌ ملی‌ ایران‌ در 1345و قائم‌مقام‌ مدیرعامل‌ جشن‌ هنر شیراز در 1346 
|جوایز و افتخارات =
|آثار  =جنوب‌ شهر (1337ش)؛ عروس‌ کدومه‌؟ (1338)؛ شب قوزی (1343)؛ زنبورک (1354) 
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =سینما
|دوره =
|فعالیت‌های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}
[[پرونده:32016400- 2.jpg|جایگزین=فرخ غفاری|بندانگشتی|فرخ غفاری]]
فیلم‌نامه‌نویس، کارگردان، مستندساز، مورخ ایرانی سینما و تئاتر، و مؤسس کانون ملی فیلم. وی را در کنار چند تن معدود (از جمله [[فریدون رهنما]] و [[ابراهیم گلستان]]) از موثرترین و جریان‌سازترین افراد سینمای ایران می‌دانند. در یازده سالگی به همراه پدرش، که از دیپلمات‌های رده بالای اواخر قاجار و دورۀ پهلوی و در این زمان سفیر ایران در بلژیک بود، به اروپا سفر کرد و تحصیلات متوسطه را به زبان فرانسه در [[بلژیک]] به پایان رساند و بعد به تحصیل در رشتۀ حقوق و ادبیات پرداخت و در سال 1328 به ایران برگشت. او بعد از یک دوره فعالیت روزنامه‌نگاری در ایران به فرانسه رفت و در آن‌جا فعالیت هنری‌اش را با تئاتر آغاز کرد و سپس به یادگیری سینما و نوشتن نقد فیلم برای مجلات سینمایی فرانسوی‌زبان نیز پرداخت. پس از بازگشت دوباره به ایران (۱۳37)، کانون ملی فیلم را تأسیس کرد. در همان سال ''[[جنوب‌ شهر]]'' را ساخت‌، که‌ فیلمی‌ واقع‌گرا با مایه‌های‌ اجتماعی‌ بود، و چند روز پس از آغاز اکرانش توقیف‌ شد. برای ‌جبران خسارت، فیلم ''عروس‌ کدومه‌''؟ (۱۳۳۸) را ساخت، که‌ یک‌ کمدی ‌سبک‌ بود. پس از آن مستندهایی برای شرکت‌ نفت‌ و وزارت‌ اقتصاد تولید کرد، مانند: ''جزیرۀ‌ فارسی‌'' (۱۳۳۹)، ''رگ‌های‌ سیاه'' ‌(۱۳۴۰)، ''زندگی نفت'' (۱۳۴۱)، ''نور زمان'' (۱۳۴۲)، ''مخابرات نفتی'' (۱۳۴۲)، ''وام‌های‌ صنعتی'' (۱۳۴۳)، ''سیمان‌ تهران'' (۱۳۴۳)، و‌ ''[[شب قوزی]]'' (۱۳۴۳) که اثر اخیر فیلم خوش‌ساختی شد. در ۱۳۴۵، معاون فرهنگی ‌سازمان‌ رادیو تلویزیون‌ ملی‌ ایران‌ و در ۱۳۴۶ قائم‌مقام‌ مدیرعامل‌ جشن‌ هنر شیراز شد. آخرین کارهایش عبارتند از کارگردانی ''[[زنبورک]]'' (۱۳۵۴) و بازی در فیلم ''اوکی‌ مستر'' (۱۳۵۷). 

فرخ غفاری به همراه [[ابراهیم گلستان]] و [[فریدون رهنما]] سهم مهمی در بنای سینمای روشنفکری و غیرمتعارف ایران در ابتدای دهۀ 1340 داشت. کسی که با ساختن فیلم‌های ''جنوب شهر و'' ''[[شب قوزی]]'' در کنار فیلم‌های ''[[خشت و آینه]]'' (ابراهیم گلستان) و ''سیاوش در تخت جمشید'' (فریدون رهنما) خون تازه‌ای در کالبد بی‌جان و بی‌رمق سینمای ایران تزریق کرد و زمینه‌های رشد و تحول سینمای هنری و اندیشمندانۀ ایران را فراهم کرد. فرخ غفاری از نخستین منتقدان اندیشمند و جدی سینمای ایران و همچنین نخستین کسی است که دست به جمع‌آوری اسناد و مدارک مربوط به تاریخ سینمای ایران زد.

غفاری از ۱۳۵۷ به [[پاریس، شهر|پاریس]] مهاجرت کرد و پس از درگذشتش در همان‌جا به خاک سپرده شد. وی در سال‌های آخر عمرش مسئولیت بخش تاریخ سینمای ایران در دانشنامۀ فارسی ''ایرانیکا'' را به عهده داشت و شمارۀ ویژۀ سینمای ایران را نیز برای مجلۀ ''ایرانشناسی'' که در [[امریکا، ایالات متحده|امریکا]] منتشر شد، سردبیری کرد.


'''آثار سینمایی'''

* [[جنوب شهر (فیلم سینمایی)|جنوب شهر]] (1337)
* [[عروس کدومه؟ (فیلم سینمایی)|عروس کدومه؟]] (1338)
* [[شب قوزی|شبِ قوزی]] (1343)
* [[زنبورک (فیلم سینمایی)|زنبورک]] (1354)
----

<br><!--32016400-->
[[رده:تئاتر]]
[[رده:ایران - اشخاص و گروه ها]]
[[رده:سینما]]
[[رده:ایران - اشخاص (سایر عوامل)]]