نمایش مبدأ برای قمی


قُمی (لهجه)

از لهجه‌های فارسی که در قم بدان سخن می‌گویند و جزء گویش‌های مرکزی ایران است. صامت‌های قمی همانند صامت‌های فارسی است. تغییر و تبدیل‌های آوایی: تبدیل /<span dir="LTR">x</span>/ به /<span dir="LTR">h</span>/ در <span dir="LTR">honnaq</span> «خناق»؛ /<span dir="LTR">a</span>/ پایانی سوم شخص مفرد ماضی، پس از حذف صامت، به /<span dir="LTR">e</span>/ تبدیل می‌شود: <span dir="LTR">ke</span> «کرد»، <span dir="LTR">ze</span> «زد»؛ گرایش به تبدیل /<span dir="LTR">a</span>/ به /<span dir="LTR">e</span>/ در <span dir="LTR">barheng</span> «بارهنگ»، <span dir="LTR">ne</span> «نه (قید نفی)»، <span dir="LTR">xoden</span> «خودم»، تبدیل /<span dir="LTR">u</span>/ به /<span dir="LTR">o/ qori</span> «قوری»، <span dir="LTR">zangole</span> «زنگوله»؛ تغییر /<span dir="LTR">u</span>/ به /<span dir="LTR">i</span>/ در، <span dir="LTR">bid</span> «بود»، و /<span dir="LTR">i</span>/ به /<span dir="LTR">e</span>/ در <span dir="LTR">kep</span> «کیپ» <span dir="LTR">dize</span> «دیزی»؛ تبدیل /<span dir="LTR">b</span>/ به /<span dir="LTR">f</span>/ در «طناب»، تغییر /<span dir="LTR">r</span>/ به /<span dir="LTR">l</span>/ در <span dir="LTR">anjil</span> «انجیر»، <span dir="LTR">saland</span> «سرند»؛ جابه‌جایی صامت‌های میانی در: <span dir="LTR">sorfe</span> «سفره» <span dir="LTR">sofler</span> «سرفه» با تغییر /<span dir="LTR">r</span>/ به <span dir="LTR">/l/</span>، <span dir="LTR">fasakani</span> «فکسنی»، <span dir="LTR">pahriz</span> «پرهیز»؛ تبدیل /<span dir="LTR">b</span>/ به /<span dir="LTR">p</span>/ در <span dir="LTR">jorpozer</span> «جُربزه»، <span dir="LTR">sop</span> «صبح»؛ تغییر جای /<span dir="LTR">v</span>/ و /<span dir="LTR">b</span>/ در <span dir="LTR">tabel</span> «تاول». برخی از واژگان قُمی: <span dir="LTR">esal</span> «استخر» و <span dir="LTR">xabu</span> «هوو».

<br />

[[Category:زبان‌شناسی و ترجمه]]
[[Category:زبان ها و گویش های ایران فرهنگی]]