نمایش مبدأ برای میرزا جهانگیر خان ناظم‌الملک

{{جعبه زندگینامه
|عنوان =میرزا جهانگیر خان ناظم‌الملک
|نام =
|نام دیگر=میرزا جهانگیر خان ناظم‌الملک محبی؛ نیز: میرزا جهانگیر خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو
|نام اصلی= میرزا جهانگیر خان ناظم‌الملک محبی؛ نیز: میرزا جهانگیر خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو
|نام مستعار= متخلص به ضیاء
|لقب=متخلص به ضیاء
|زادروز=1275ق 
|تاریخ مرگ=قم 1352ق
|دوره زندگی=
|ملیت=ایرانی
|محل زندگی= زندگی در شهرهای مختلف همچون تهران، تبریز، خوی، ارومیه، قم، موصل، بغداد، مکه، استانبول، و تفلیس 
|تحصیلات و محل تحصیل=
| شغل و تخصص اصلی =خدمت در وزارت خارجه و از منشیان آن وزارت خانه
|شغل و تخصص های دیگر=شاعر
|سبک =
|مکتب =
|سمت =مدتی معاون وزیر عدلیه و مدتی نیز حاکم قم- عضو کمیسیون تعیین سرحدهای ایران و عثمانی 
|جوایز و افتخارات =
|آثار =دیوان اشعار- ترجمۀ وصیت نامۀ حضرت علی (ع) به امام حسن(ع) به فارسی منظوم (چاپ در استانبول 1331ق)؛ حقیقت نامه: وصیت نامۀ حضرت رسول (ع) (تهران)؛ لایحه تحدید حدود ایران و عثمانی.
|خویشاوندان سرشناس =محب علی خان یکانلو (ناظم‌الملک)(پدر)
|گروه مقاله =تاریخ ایران
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}

[[پرونده:میرزا جهانگیر خان ناظم الملک.jpg|بندانگشتی|میرزا جهانگیر خان ناظم الملک]]
میرزا جهانگیر خان ناظم‌الملک (1275- قم 1352ق)

(با نام کامل: میرزا جهانگیر خان ناظم‌الملک محبی؛ نیز: میرزا جهانگیر خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو) فرزند محب علی خان یکانلو (ناظم‌الملک)، که از کارمندان عالی رتبۀ وزارت امور خارجه و از شخصیت های معروف زمان خودش، و اصل و نسب اش از اهالی یکان کهریز بود. محب علی خان در دارالفنون و استانبول تحصیل کرده بود و در تعیین سرحدهای ایران با همکاری [[مشیرالدوله، میرزا محسن خان (۱۲۳۵ـ۱۳۱۷ق)|میرزا محسن خان مشیرالدوله]]، که سفیر ایران در عثمانی بود، نقش به سزایی داشت.

میرزا جهانگیر خان مدتی معاون وزیر عدلیه و مدتی نیز حاکم قم بود. او همچنین عضو کمیسیون تعیین سرحدهای ایران و عثمانی بود و در بازگرداندن چند هزار روستا از عثمانی به خاک ایران تلاش بسیار کرد و چندین مدال و نشان از سوی حکومت وقت به او داده شد.

او در شهرهای مختلفی همچون تهران، تبریز، خوی، ارومیه، قم، موصل، بغداد، مکه، استانبول، و تفلیس زندگی کرده است.

میرزا جهانگیر خان از جوانی، به واسطۀ پدرش در وزارت خارجه مشغول به خدمت شد و از منشیان آن وزارت خانه بود. بعد از فوت پدرش در 1308ق، لقب "ناظم المک" او به پسرش میرزا جهانگیر خان اختصاص یافت و هنگامی که برای مردم شناسنامه صادر می کردند، او شهرت "محبی" را برای خودش انتخاب کرد. او در 1310ق مأمور به معاونت کمیسیون سرحد خراسان شد و مأموریتش تا 1312ق ادامه پیدا کرد. در 1313ق، کارگذار آذربایجان شد و دو سال در آن سمت بود. در 1317ق، او سرکنسول ایران در تفلیس شد و تا 1322ق مأموریتش به طول انجامید. در 1323ق نیز کارگذار خراسان شد. 

او اهل قلم و شاعر نیز بود و در اشعارش، "ضیاء" تخلص می کرد. معلوماتش چنان زیاد بود که لقب "کتابخانۀ متحرک" به او داده بودند. پس از فوتش، دیوان اشعارش توسط همسرش و با هزینه شخصی دختر و دامادش در تهران به چاپ رسید. از دیگر آثارش که در زمان حیاتش چاپ شد، عبارت اند از: ترجمۀ وصیت نامۀ حضرت علی (ع) به امام حسن(ع) به فارسی منظوم (چاپ در استانبول 1331ق)؛ حقیقت نامه: وصیت نامۀ حضرت رسول (ع) (تهران)؛ سیاست نامه:نامه ها و فرمان های حضرت علی (ع) به مالک ابن حارث نخعی (تبریز)؛ لایحه تحدید حدود ایران و عثمانی.  

میرزا جهانگیر خان سرانجام در اول رجب 1352ق در 77 سالگی به علت بیماری فوت کرد و در نزدیکی بارگاه حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.