نمایش مبدأ برای اشترخانی، ندرمحمدخان ( ـ۱۰۶۰ق)


اَشتَرخانی، نَدَرْمحمّدخان (  ـ۱۰۶۰ق)<br>

{{جعبه زندگینامه
|عنوان =ندرمحمدخان اشترخانی 
|نام =
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=
|تاریخ مرگ=۱۰۶۰ق
|دوره زندگی=
|ملیت=ایرانی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=
| شغل و تخصص اصلی =فرمانروا
|شغل و تخصص های دیگر=
|سبک =
|مکتب =
|سمت =امیر بخارا (حک: ۱۰۵۰ـ۱۰۵۵) و بلخ (حک: ۱۰۵۶ـ۱۰۶۰ق)
|جوایز و افتخارات =
|آثار =
|خویشاوندان سرشناس =عبدالعزیز خان (پسر)
|گروه مقاله =تاریخ جهان
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}<p>امیر بخارا (حک: ۱۰۵۰ـ۱۰۵۵) و بلخ (حک: ۱۰۵۶ـ۱۰۶۰ق) از سلسلۀ اشترخانیان، فرزند دین‌محمد خان. در پادشاهی‌ امامقلی‌ حکمران‌ بلخ‌ بود. در ۱۰۳۷ق به‌ کابل‌ تاخت‌ و زیان‌های‌ بی‌شمار به‌ سپاه‌ شاه‌ جهان‌ گورکانی‌ وارد کرد. در ۱۰۵۰ق، امامقلی خان را، که نابینا شده بود، از سلطنت‌ خلع‌ کرد و خود به‌جای‌ او نشست‌ و امیران‌ و درباریان‌ را از بلخیان‌ برگزید و همین‌ امر سبب‌ دودستگی‌ بین‌ ازبکان‌ و بلخیان‌ شد. دیری‌ نگذشت‌ که‌ ازبکان‌ به‌ فرماندهی‌ باقی‌یوز بر ندرمحمدخان‌ شوریدند و تاشکند را تصرف‌ کردند. او نیز فرزندش‌ عبدالعزیز خان‌ را به‌ سرکوبی‌ آن‌ها فرستاد، اما عبدالعزیز خان‌ به‌ مخالفان پیوست و بر شهر بخارا دست یافت. ندرمحمدخان به بلخ گریخت و از شاه جهان استمداد جست. هندیان پس از ورود به ولایت بلخ، آن را به‌تصرف خود در آوردند و ندرمحمدخان با تعدادی از بستگانش به مرو گریخت و از شاه عباس دوم کمک خواست. شاه‌عباس او را به اصفهان دعوت کرد و با احترام زیاد از او استقبال نمود و پس از مدتی چند هزار نفر از جنگجویان قزلباش را در اختیار او گذاشت تا سلطنت خود را بازپس گیرد. او در ۱۰۵۶ یا ۱۰۵۷ق در بلخ مستقر شد و همچنان با مخالفت‌ها و جنگ‌های پسرش مواجه بود. او که از ادامه جنگ و ستیز ناتوان شده بود، در ۱۰۵۹ یا ۱۰۶۰ق، بلخ را رها کرد و دوباره به ایران بازگشت و ضمن عزیمت به اصفهان در بسطام درگذشت. شاه‌عباس دوم کالبدش را به مدینه فرستاد و همراهانش را به نزد عبدالعزیز خان بازگردانید. ندرمحمدخان طبع شعر داشت. محمودولی‌ بلخی‌ که ''بحرالاسرار فی‌ معرفة‌ الاخیار'' را در تاریخ‌ و روزگار او نوشته‌ از مقربان‌ دربار او بود.</p>
<br><!--11352700-->
[[رده:تاریخ جهان]]
[[رده:تمدن ها و حکومت های آسیای مرکزی]]