نمایش مبدأ برای ابوالبرکات بغدادی، هبةالله ( ـ پس از ۵۵۰ق)

{{جعبه زندگینامه|عنوان=هبة الله ابوالبرکات بغدادی|نام=|نام دیگر=|نام اصلی=هبة‌الله بن علی (الی) بن مَلْکا (مَلْکان) بغدادی|نام مستعار=|لقب=اوحدالزّمان|زادروز=|تاریخ مرگ=پس از ۵۵۰ق|دوره زندگی=|ملیت=|محل زندگی=|تحصیلات و محل تحصیل=|شغل و تخصص اصلی=فیلسوف|شغل و تخصص های دیگر=پزشک|سبک=|مکتب=|سمت=|جوایز و افتخارات=|آثار=اختصار‌التشریح؛ ‌مقالة فی سبب ظهور‌الکواکب؛ قرابادین؛ المعتبر فی الحکمة|خویشاوندان سرشناس=|گروه مقاله=فلسفه، منطق و کلام|دوره=|فعالیت های مهم=|رشته=|پست تخصصی=|باشگاه=}}

ابوالبَرَکات بَغدادی، هبة الله (  ـ پس از ۵۵۰ق)<br>(هبةالله بن علی (الی) بن مَلْکا (مَلْکان) بغدادی، ملقب به اوحد الزّمان) فیلسوف و پزشک مسلمان. در یکی از نواحی نزدیک به [[موصل]]، به نام بلد، در خانواده‌ای یهودی به دنیا آمد و در آخر عمر اسلام آورد. پس از اصرار بسیار در [[بغداد]] به نزد [[سعید بن هبه الله، ابوالحسن (بغداد ۴۳۶ـ۴۹۵ق)|ابوالحسن سعید بن هبة‌الله]]، پزشک نامدارِ آن عصر، پزشکی را فرا گرفت و به واسطۀ ابتکارات و جودت ذهن، به روش‌های معالجۀ جدیدی دست یازید تا بدان‌جا که مصدر پاسخ پرسش‌های پزشکی در عصر خود شد. در مبانی فلسفی، وی اگرچه وامدار نظام ارسطویی است، در موارد گوناگون از مبانی فلسفۀ مشایی عدول می‌کند، و چنین می‌نماید که پیش از سهروردی به نقد مبانی عقلی مشاء پرداخته و گویی سهروردی از او تأثر پذیرفته، هرچند در ''المشارع و المطارحات'' از او به نیکی یاد نکرده است. نگرش‌های نقادانۀ وی در طول تاریخ مورد توجه دانشمندان گوناگونی چون [[فخر رازی، محمد بن عمر (ری ۵۴۴ـ هرات ۶۰۶)|فخر رازی]]، [[ابن تیمیه، تقی الدین احمد (حران ۶۶۱ ـ۷۲۸ق)|ابن تیمیه]]، [[میرداماد]] و [[ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (شیراز ۹۸۰/۹۷۹ـ بصره ۱۰۵۰ق)|ملاصدرا]] بوده است. ابوالبرکات در تبیین صدور کثیر از واحد، افزون بر نقد تعدد عقول ده‌گانه، به تأمل در چگونگی مبدأ صدور عقول می‌پردازد و تمام خلقت را بسان عقل اول به خدا یا همان نورالانوار نسبت می‌دهد، مبدأ تام بودن عقل فعال در افاضۀ علوم را نقد می‌کند، و گویی تحت تأثیر افکار هرمسی بحث ارباب انواع و طباع تام را پیش می‌کشد. بر پایۀ همین مبانی وقتی به چگونگی صدور عالم طبیعت می‌رسد، رشتۀ نقد خویش را به مسبوقیت دهر بر زمان‌مند بودن عالم طبیعت می‌کشاند و زمان را از عوارض وجود می‌داند. در پیدایش هیولی نیز با ناکارآمد دانستن براهین اثبات هیولی، مقدار را منتزع از حاق هیولی می‌شمرد. از ابوالبرکات، آثار گوناگونی در زمینه‌های پزشکی، نجوم و فلسفه گزارش شده است. از آثارش: ''اختصار‌التشریح''؛ ‌''مقالة فی سبب ظهور‌الکواکب''؛ قرابادین؛ ''المعتبر فی الحکمة'' که دربردارندۀ یک دوره مباحث منطقی، طبیعی و الهی است.<br><!--11051300-->
[[رده:فلسفه ، منطق و کلام]]
[[رده:اسلام، ایران و شرق]]