نمایش مبدأ برای فنی زاده ، پرویز (تهران ۱۳۱۶ـ۱۳۵۸ش)

[[پرونده:33155900-1.jpg|بندانگشتی|پرویزه فنی‌زاده]]
پرویز فنی‌زاده (تهران ۱۳۱۶ـ ۱۳۵۸ش)<br>
{{جعبه زندگینامه
|عنوان = پرویز فنی‌زاده‌
|نام =
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=تهران ۱۳۱۶ش
|تاریخ مرگ=۱۳۵۸ش
|دوره زندگی=
|ملیت=ایرانی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=
| شغل و تخصص اصلی =بازیگر سینما و تئاتر
|شغل و تخصص های دیگر=
|سبک =
|مکتب =
|سمت = ‌عضو‌ گروه‌ تئاتر پاسارگاد
|جوایز و افتخارات =
|آثار  =دایی‌جان‌ ناپلئون؛ گوزن‌ها (1354)
|خویشاوندان سرشناس =دنیا فنی‌زاده (دختر)
|گروه مقاله =تئاتر، سینما
|دوره =
|فعالیت‌های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}[[پرونده:33155900- 2.jpg|جایگزین=پرویز فنی‌زاده|بندانگشتی|پرویز فنی‌زاده|382x382پیکسل]]بازیگر ایرانی سینما و تئاتر. در ۱۳۳۷ به‌ کلاس‌های ‌هنرهای‌ نمایشی‌ رفت‌ و با دوستانش‌ گروه‌ تئاتر گل‌ سرخ‌ را تشکیل‌ داد. ‌عضو‌ گروه‌ تئاتر پاسارگاد شد (۱۳۴۱). در تئاتر‌ و تلویزیون نقش‌هایی بازی کرد، و استعدادش را در ایفای‌ نقش‌های‌ طنزآمیز نشان‌ داد. 

برخی از نمایش‌هایی که در آن‌ها بازی کرد، عبارت‌اند از ''در منطقۀ‌ جنگی‌''، ''مستأجر''، ''فرانسوا''،'' پرواربندان‌''، ''وای‌ بر مغلوب‌''، ''یک‌ نوکر و دو ارباب‌''، ''[[حسن کچل|حسن‌ کچل‌]]''، ''مرده‌های‌ بی‌کفن‌ و دفن‌''، ''باغ ‌وحش‌ شیشه‌ای‌''، ''استثنا و قاعده''‌، ''سرگذشت‌ مرد خسیس‌''، ''سرباز لاف‌زن‌''، ''جعفرخان‌ از فرنگ‌ برگشته‌''، ''پستخانه''‌، ''مسافران‌''، ''گرگ‌ها''، و ''شش‌ شخصیت‌ در جست‌وجوی‌ نویسنده''‌. 

نخستین بازی‌اش در سینما، ایفای‌ نقش‌ روشنفکری پرحرف‌ و مخالف‌خوان‌ در ''[[خشت و آینه|خشت‌ و آینه‌]]'' (۱۳۴۴) بود. در ''[[رگبار]]'' (۱۳۵۰) در ‌نقش‌ معلمی‌ مظلوم‌، حیران،‌ و با حجب‌وحیا، یکی‌ از شخصیت‌های ماندگار سینمای‌ ایران‌ را خلق‌ کرد. نگاه نافذش، که از ویژگی‌های ممتاز او بود، با بازی در ‌نقش‌ آقای‌ حکمتی‌ (''رگبار'') و اسماعیل‌ (''[[تنگسیر]]''، ۱۳۵۲) آشکار شد. بسیاری‌ او را به‌سبب همین‌ نگاه‌ نافذش ستودند و با همین‌ ویژگی‌ نقش‌های تأثیرگذاری در ''[[گوزن ها|گوزن‌ها]]'' (۱۳۵۴) و ''بوف‌ کور'' (۱۳۵۴) ایفا کرد. در این‌ فیلم‌ها به‌ ترسیم ‌شخصیت‌هایی‌ چندلایه‌ و دارای ویژگی‌های‌ فردی پرداخت‌ که‌ تا قبل‌ از آن‌ در سینمای‌ ایران‌ کمتر دیده‌ می‌شد. همچنین‌ در دو مجموعۀ‌ تلویزیونی [[دایی جان ناپلیون، مجموعه تلویزیونی|‌''دایی‌جان‌ ناپلئون'']]<nowiki/>‌ (۱۳۵۴)، در نقش‌ مش‌قاسم و [[سلطان صاحبقران|''سلطان‌ صاحبقران''‌]] (۱۳۵۵)، در نقش‌ ملیجک‌ استعداد شگفت‌انگیزی از خود نشان‌ داد، و توانست به‌‌ کمک‌ [[تقوایی ، ناصر (آبادان ۱۳۲۰ش)|تقوایی]]<nowiki/>‌ (کارگردان دایی‌جان ناپلئون) و [[حاتمی ، علی (تهران ۱۳۲۳ـ۱۳۷۵ش)|حاتمی]]<nowiki/>‌ (کارگردان سلطان صاحبقران) دوشخصیت متفاوت‌ و دشوار‌ را طراحی‌ و اجرا کند، که‌ شاید کمتر کسی‌ قادر به‌ ایفای‌ آن‌ها بود.

فنی‌زاده در اوج پختگی‌اش، بر اثر بیماری [[کزاز]] در ۴۲ سالگی در بیمارستان ایرانمهر تهران درگذشت. این زندگی کوتاه سرنوشتی بود که برای دخترش، دنیا فنی‌زاده، که یکی از بهترین عروسک‌گردان‌های ایرانی بود نیز رقم خورد.


'''آثار سینمایی'''

*''اعدامی'' (۱۳۵۹)
*''باغ بلور'' (۱۳۵۷)
*''سرخپوست‌ها'' (۱۳۵۷)
*''قدغن'' (۱۳۵۷)
*''جمعه'' (۱۳۵۶)
*''شام آخر'' (۱۳۵۵)
*''بوف کور'' (۱۳۵۴)
*''گوزن‌ها'' (۱۳۵۳)
*''تنگسیر'' (۱۳۵۲)
*''قربون هرچی خوشگله'' (۱۳۵۲)
*''رگبار'' (۱۳۵۱)
*''غریبه'' (۱۳۵۱)
*''تجاوز'' (۱۳۴۹)
*''گاو'' (۱۳۴۸)
*''خشت و آینه'' (۱۳۴۴)

----


<br><!--33155900-->
[[رده:تئاتر]]
[[رده:ایران - اشخاص و گروه ها]]
[[رده:سینما]]
[[رده:ایران - اشخاص (بازیگران)]]