نمایش مبدأ برای احسایی، شیخ احمد (احسا ۱۱۶۶ـ مدینه ۱۲۴۱ق)

{{جعبه زندگینامه
|عنوان = شیخ احمد احسایی
|نام =
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=احسا ۱۱۶۶ق
|تاریخ مرگ=مدینه ۱۲۴۱ق
|دوره زندگی=
|ملیت=عربستانی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=
| شغل و تخصص اصلی =حکیم
|شغل و تخصص های دیگر=محدث، فقیه و موسس فرقه شیخیه
|سبک =
|مکتب =
|سمت =
|جوایز و افتخارات =
|آثار =جوامع‌الکَلِم؛ شرح عرشیه؛ شرح المشاعر ملاصدرا که آکنده از انتقاد‌های وی بر اوست؛ شرح الزیارة الجامعة الکبیرة
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =فلسفه، منطق و کلام
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}اَحسایی، شیخ احمد (احسا ۱۱۶۶ـ مدینه ۱۲۴۱ق)<br /> 

محدّث، فقیه، حکیم و مؤسس [[شیخیه]]. وی برای کسب علوم ادبی به قرَین نزدیک زادگاهش و سپس جهت تکمیل علوم دینی به احساء رفت، و مقارن با آشوب‌های ناشی از حملۀ عبدالعزیز سعودی، در ۱۱۸۶ق به نیت کسب دانش به عتبات [[عراق]] رفت و در محضر [[وحید بهبهانی، محمدباقر (اصفهان ۱۱۱۸ـ کربلا ۱۲۰۵ق)|وحید بهبهانی]] و سید مهدی بحر‌العلوم به دانش‌اندوزی اشتغال ورزید، تا بدان‌جا که افزون بر استادانش، از دانشمندانی همچون شیخ جعفر کبیر کاشف الغطاء و [[طباطبایی، سید علی|سید علی طباطبایی]] (صاحب ''ریاض المسائل'')، کسب اجازه کرد. در همین ایام بر کرسی درس نشست و از محضر او میرزا حسن گوهر و [[رشتی، سید کاظم (رشت ۱۲۱۲ـ کربلا ۱۲۵۹ق)|سید کاظم رشتی]] استفاده کردند. در حدود ۱۲۲۱ق جهت زیارت [[امام رضا]] (ع) وارد ایران شد، و در شهرهای [[یزد، شهر|یزد]]، [[مشهد، شهر|مشهد]]، [[تهران، شهر|تهران]]، [[قزوین، شهر|قزوین]]، [[اصفهان، شهر|اصفهان]]، [[کرمانشاه، شهر|کرمانشاه]] به تناوب اقامت کرد. [[فتحعلی شاه قاجار (۱۱۸۵ـ اصفهان ۱۲۵۰ق)|فتحعلی شاه قاجار]] نیز وی را به تهران دعوت کرد و استقبال گرمی از وی به عمل آورد و حقوق مستمری برایش تعیین و هدایایی به او تقدیم کرد. در حدود ۱۲۳۰ق به دنبال اقامتی نُه‌ساله در ایران به عتبات بازگشت و بالاخره در سفر به [[مکه]] در دو منزلی [[مدینه]] درگذشت و در قبرستان [[بقیع]] مدفون شد. با آن‌که مقام مذهبی شیخ احمد احسایی، که در طول عمر خود با زهد و ریاضت‌های شرعی زیست، همواره مورد ستایش هم‌عصران وی و تاریخ بوده، اما دانشمندانی چون ملا محمدتقی بَرَغانی، ملا علی نوری و ملا [[سبزواری، هادی (سبزوار ۱۲۱۲ـ ۱۲۸۹ق)|هادی سبزواری]] بر وی خرده‌گیری‌هایی نیز کرده‌اند. حتی ملا محمدتقی بَرَغانی به دنبال جلسۀ مناظره‌ای که در قزوین ترتیب داد وی را تکفیر کرد. احسایی سعی داشت که از راه باطن شریعت و وصول به نورانیت ائمۀ اطهار (ع) به درک حقایق نایل آید، از این‌رو حکم به تعطیل عقل و حتی عرفان، در مقابل ائمه (ع) می‌کرد؛ لذا در نظر وی افرادی چون ابن عربی و [[ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (شیراز ۹۸۰/۹۷۹ـ بصره ۱۰۵۰ق)|ملاصدرا]] از جایگاه استواری برخوردار نیستند. همین نگرش، دستمایۀ انتقادهای اصولی، همچون خلط اطوار توحید و ولایت، و سوء برداشت در تفسیر برخی احادیث، بر وی شد. از شیخ احمد احسایی بیش از ۱۰۰ اثر گزارش شده که بیشتر آن‌ها به چاپ رسیده است. از آثارش: ''جوامع‌الکَلِم'' دربردارندۀ ۹۲ رساله از وی؛ ''شرح عرشیه''؛ ''شرح المشاعر'' ملاصدرا که آکنده از انتقاد‌های وی بر اوست؛ ''شرح الزیارة الجامعة الکبیرة'' که بزرگ‌ترین اثر اوست. نیز ← [[شیخیه]]<br />
[[Category:صفحه‌های دارای پیوند خراب به پرونده]]
[[Category:دین اسلام]]
[[Category:حدیث شناسی]]
[[Category:فرق و مذاهب]]
[[Category:فقه و اصول و احکام]]
[[Category:فلسفه ، منطق و کلام]]
[[Category:اسلام، ایران و شرق]]