نمایش مبدأ برای شکل چهارم قیاس اقترانی حملی

شکل چهارم قیاس اقترانی حملی

در اصطلاح منطق، شکلی است که در آن: 1. حد وسط در صغری، موضوع و در کبری محمول است (عکس شکل اوّل)؛ 2. شرایط انتاج عبارت است از: 1. «مین کغ» یعنی موجبه‌بودن یکی از دو مقدمه و کلی‌بودن صغری؛ 2. «خین کاین» یعنی اختلاف دو مقدمه در سلب و ایجاب، و کلی‌بودن یکی از 2 مقدمه. از 16 ضرب این شکل، بنا به اصح اقوال، 5 ضربْ منتج و 11ضربْ عقیم است. برخی هم 8 ضرب را در این شکل، منتج دانسته‌اند. این شکل را ارسطو طرح نکرده و جالینوس آن را به اشکال سه‌گانه افزوده است و، به همین سبب، آن را شکل جالینوسی نام نهاده‌اند. نمونه، با رعایت نخستین شرایط انتاج (= مین کغ): «هر انسانی حیوان است»/«هر ناطقی انسان است»/«بعضی از حیوان‌ها ناطق‌اند».
[[رده:فلسفه ، منطق و کلام]]
[[رده:منطق]]