باله بلشوی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بالۀ بُلشوی (Bolshoi Ballet)

باله بلشوی

(در روسی به‌معنای «بزرگ») کمپانی بالۀ روسی که در ۱۷۷۶ تأسیس شد و مقرّ آن در تئاتر بلشوی مسکو بود. با رپرتوآر آمیخته‌ای از آثار کلاسیک و آثار نوین، به‌سبب اجراهای پرشکوه و خیره‌کننده و تکنیکِ نمایشی و وقار رقصندگانش مشهور است. از ۱۹۶۴ مدیریت بالۀ بلشوی به یوری گریگاروویچ[۱] (۱۹۲۷ـ )، سپرده شد. مایکل مَدوکس[۲]، سرمایه‌گذار انگلیسی، و شاهزاده اوروسوف[۳]، که حامی هنر و هنرمندان و هنرپرور بود، آن را بنیاد گذاشتند. رقصندگان آن را از یتیم‌خانۀ مسکو آوردند و نخستین کلاس‌های رقص در ۱۷۷۳ برگزار شد. این کلاس‌ها، رقصندگان را برای تئاتر پتروفسکی[۴] که در ۱۷۸۰ تأسیس شده بود و در مکان تئاتر بلشوی کنونی قرار داشت، آماده می‌ساختند. مکان کنونی آن در ۱۸۲۵ افتتاح شد. برخلاف بالۀ کیروف[۵]، که رقصندگان آن بیشتر به خلوص گرایش داشتند و در اصطلاح منزه‌طلب بودند، رقصندگان بلشوی سبک و مضامین ملموس‌تری به‌کار می‌گرفتند. بلشوی در آغاز تحت‌الشعاع کیروف قرار داشت و فقط در اواخر قرن ۱۹ بود که با نخستین اجرای دون کیشوت[۶] و سپس دریاچۀ قو[۷] (۱۸۷۷) اثر پتیپا[۸] جای خود را پیدا کرد. سبک کُنشِ بسیار نمایشی بلشوی که با رقص‌ها و طراحی نوآورانۀ صحنه و موسیقی سمفونیک درآمیخته بود، در دوران ریاست و مدیریت اَلکساندر گورسکی[۹] ( ـ۱۹۴۲) پدید آمد. در دوران اقتدار لئونید لافروفسکی[۱۰] (۱۹۰۵ـ۱۹۶۷) که در ۱۹۴۴ با حفظ سمت مدیریت هنری از کیروف به بلشوی منتقل شد و با حضور ستاره‌های باله، همچون گالینا اولیانووا[۱۱] و مایا پلیسِتسکایا[۱۲]، مرکز ثقل بالۀ روسی، با جنبه‌های خلّاقانه و نوآورانه‌اش، از سن‌پترزبورگ (لنینگراد آن زمان) به مسکو انتقال یافت. فعالیتِ بالۀ بلشوی از دهۀ ۱۹۶۰ بر اجراهای پرشکوه و قهرمانانه از باله‌های کلاسیک و مدرن، مانند اسپارتاکوس[۱۳] (۱۹۶۸) و عصر زرین[۱۴] (۱۹۸۲)، متمرکز بوده است.


  1. Yuri Grigorovich
  2. Michael Maddox
  3. Prince Urusov
  4. Petrovsky Theatre
  5. Kirov Ballet
  6. Don Quixote
  7. Swan Lake
  8. Petipa
  9. Alexander Gorsky
  10. Leonid Lavrovsky
  11. Galina Ulanova
  12. Maya Plisetskaya
  13. Spartacus
  14. The Golden Age