قطران تبریزی، شرف الدین ابومنصور

قَطْران تبریزی شرف‌الدين ابومنصور ( ـ ح ۴۶۵ق)
(شرف‌الزمان حکیم ابومنصور) شاعر ایرانی. ستایشگر پادشاهان و امرای آذربایجان، ازجمله ابوالحسن لشکری، ابودلف شیبانی، امیر ابومنصور وهسودان و فضلون بن ابی‌السوار بود. از نخستین شاعران آذربایجانی بوده که به روش شعرای خراسان قصاید بلند سروده است. سبک او بیشتر به سبک فرخی و عنصری گرایش دارد. قطران را مبتکر سبک ارانی/آذربایجانی دانسته‌اند. ناصرخسرو در تبریز با قطران دیدار کرده است (۴۳۸ق). در قصیده‌سرایی استاد بود و در بیشتر اشعارش صنایع لفظی را به‌کار می‌بست و از اولین شاعران پارسی‌گوی آذربایجان و بیرون از خراسان بزرگ است. از آثارش: دیوان اشعار که به کوشش محمد نخجوانی چاپ شده است (تهران، ۱۳۶۲ش)؛ منظومۀ کوش‌نامه که از حکایت‌های قدیم ایران است.