شهاب الدین ثقه الحامدی

وزیر و دولتمرد ایرانی آخرین شاهان سلجوقی عراق. پدر شهاب‌الدین ثقه‌الحامدی (مشهور به مظفرالدین) ظهیرالدین عبدالعزیز در ابتدا خزانه‌دار شاه سلجوقی (طغرل بن محمد بن ملکشاه سلجوقی) بود که در دوره‌ی وزارت قوام‌الدین ابوالقاسم درگزینی به نیابت از وزیر به خراسان گسیل شد. شهاب‌الدین خود در ابتدا وزیر سلطان سلیمان بن محمد بن ملکشاه سلجوقی بود و در دوره‌ی کوتاه (۶ ماهه‌ی) حکومت او با احترام به کار وزارت اشتغال داشت. در زمان سلطنت ارسلان‌ شاه سلجوقی هم همچنان در این مقام بود.

عقیلی در آثارالوزراء مدت وزارت او را ۱۵ سال نوشته، ولی خواندمیر در دستورالوزراء چنین آورده که «بعد از چهارسال که به وزارت سلطان سلیمان شاه پرداخت به واسطه‌ی قصد بعضی از امراء شهید شده.» پیداست که نوشته‌ی خواندمیر و عقیلی هردو نادرست است. چرا که سلیمان سلجوقی مجموعا ۶ ماه حکومت کرده و دوره‌ی سلطنت ۶ماهه‌اش با خلع او از قدرت تمام شده و پس از او هم ارسلان‌ بن طغرل بن ملکشاه مجموعا ۱۵ سال زمان حکومتش بوده که در این دوره جز ثقه‌الحامدی لااقل چهارتن دیگر به‌ نام‌های فخرالدین کاشی، قوام‌الدین درگزینی (با ابوالقاسم درگزینی ملقب به قوام‌الدین که پیش‌تر نامش آمد اشتباه نشود)، کمال‌الدین ابوشجاع زنجانی و کمال‌الدین ابوعمر ابهری وزارت او را داشته‌اند که از این میان لااقل می‌دانیم که وزارت ابوشجاع زنجانی دوسال زمان برده. متاسفانه در میان پژوهش‌های متاخر هم توجهی به این نکته نشده است.

مرگ شهاب‌الدین ثقه‌الحامدی به احتمال پیش از سال 572ق و در اصفهان اتفاق افتاده است.

---

• دستورالوزراء، خواجه غیاث‌الدین بن همام‌الدین خوندمیر، تصحیح سعید نفیسی
• آثارالوزراء، سیف‌الدین حاجی بن نظام عقیلی؛ به كوشش جلال‌الدین محدث ارموی