غیاث الدین محمد

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۰۱ توسط Mohammadi2 (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

غیاث‌الدین محمد ( ـ ۷۳۶ق)

(یا: خواجه غِیاثُ‌الدین محمد رَشیدی) از وزیران‌ معروف ایلخانان‌ مغول در ایران. فرزند خواجه‌ رشیدالدین‌ فضل‌‌الله‌ همدانی بود که سلطان‌ ابوسعید بهادرخان پس‌ از دمشق خواجه، پسر‌ امیرچوپان، برای‌ سروسامان‌‌دادن‌ به‌ آشفتگی‌های‌ دولت‌، غیاث‌الدین‌ را به‌ وزارت‌ برگماشت‌ و خواجه‌ علاءالدین‌ محمد خراسانی را نیز مدتی در وزارت‌ با او شریک‌ ساخت‌، اما پس‌ از شش‌ماه‌ با گماشتن‌ علاءالدین‌ بر ادارۀ‌ مالیات‌ ممالک‌، غیاث‌‌الدین‌ تا پایان‌ عمر ابوسعید (۷۳۶ق) رشتۀ‌ کارها را به‌ استقلال‌ در دست‌ گرفت‌. پس‌ از ابوسعید، آرپاخان‌ با تلاش‌ و مساعدت‌ غیاث‌‌الدین‌ به‌سلطنت‌ رسید و خود وی نیز در مقام‌ وزارت‌ ابقا شد. پس‌ از شکست‌ آرپاخان‌ از موسی‌خان مغول، غیاث‌الدین‌، به‌ مراغه‌ گریخت‌ اما دستگیر و با توطئۀ‌ امیران‌ دربار موسی‌خان کشته‌ شد. او وزیری‌ کاردان‌ و با کفایت‌ بود و دانشمندان‌ و اهل‌ ادب‌ را گرامی‌ می‌داشت‌. خود، شاعر و خوشنویس‌ بود و ساز خوب‌ می‌نواخت‌. از اقدامات‌ او تعطیلی‌ بسیاری‌ از کلیساها و میخانه‌ها بود.