آگهی، محمدرضا (خیوه ۱۲۲۴ـ۱۲۹۱ق)

Agahi, Mohammad Reza

آگَهی، محمّدرضا (خیوه ۱۲۲۴ـ۱۲۹۱ق)

تاریخ‌نویس، مترجم و شاعر ماوراءالنهری. نزد دایی‌اش، شیرمحمد مونس، شاعری آموخت و با آثار بیدل، فضولی و نوایی آشنا شد. در ۱۲۴۵ق وزیر آب شد. در محیط ادبی خوارزم، از نمایندگان برجستۀ ادبیات کلاسیک ازبک به‌شمار می‌رفت. به فارسی و ازبکی شعر گفته است. از آثارش: تعویذ‌العاشقین که دربردارندۀ غزلیات، مخمّسات و رباعیات اجتماعی و اخلاقی او به فارسی و ازبکی است؛ زبدة‌التواریخ در تاریخ؛ جامع‌الواقعات سلطانی در تاریخ؛ ترجمۀ گلستان سعدی؛ یوسف و زلیخا؛بهارستان جامی؛ هفت‌پیکر نظامی؛ شاه و گدای هلالی؛ قابوسنامه؛ روضةالصّفای ناصری؛ تاریخ جهانگشای نادری، وروضة‌الصّفای خواندمیر به ترکی.