آل خلیفه، شیخ حمد بن عیسی (۱۹۵۰)
آل خلیفه، شیخ حَمَدِ بن عیسی (۱۹۵۰) Al-e Khalifa, Sheikh Hamad bin Isa
سیاستمدار و نظامی بحرینی از ۱۹۹۹م امیر بحرین. درپی مرگ ناگهانی پدرش، شیخ عیسی بن سلمان آل خلیفه[۱]، در مارس ۱۹۹۹م به حکومت بحرین رسید. شیخ حمد، که از ۱۹۶۴م رسماً به ولیعهدی بحرین برگزیده شده بود، وعده داد که سیاستهای پدرش را در هواداری از غرب ادامه دهد و در حفظ ثباتی که پدرش ایجاد کرده بود بکوشد. او پیشاپیش، بهسبب نقش فعال و مهمی که در ایجاد و نوسازی نیروی دفاعی بحرین[۲] داشت، برای همگان چهرهای شناخته شده بود و از زمان تشکیل این نیرو در ۱۹۶۸م فرماندهی کل آن را برعهده داشت. همچنین، از ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۸م در مقام نخستین وزیر دفاع بحرین خدمت کرد. بسیاری از مخالفان شیعۀ دولت، او را شخصیتی تندرو میدانستند که شیعیان را از مناصب اصلی در نیروی دفاعی بحرین و دیگر مناصب مهم دور نگه داشته است، و برخی از تحلیلگران بر این باور بودند که شاید بیش از پدر فقیدش مستعد پذیرش ترویج آزادیهای سیاسی باشد. اما شیخ حمد، در نخستین ماههای حکومتش، وعده داد در برابر کسانی که برای پیشبرد اصلاحات سیاسی به خشونت متوسل میشوند موضع سختی بگیرد. از این گذشته، او خواستار بهبود مناسبات بحرین با کشور همسایه قطر شد، و به اتفاق ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، از تشکیل دولت مستقل فلسطینی پشتیبانی کرد. شیخ حمد در مدرسهای خصوصی در کیمبریج انگلستان به تحصیل زبان انگلیسی پرداخت و سپس از ۱۹۶۷ تا ۱۹۶۸م در دانشکدۀ افسری مونس[۳] در آلدرشاتِ[۴] همپشر[۵] به فراگیری مسائل نظامی مشغول شد. پس از آنکه در ۱۹۶۷م به میهن بازگشت، موظف به تشکیل نیروی دفاعی بحرین پیش از خروج نیروهای انگلیسی از خلیج فارس در ۱۹۷۱م شد و مسئولیت وزارت دفاع را برعهده گرفت. در ۱۹۷۲م، در کالج فرماندهی و ستاد نیروی زمینی ایالات متحده[۶] در فورت لیوِنورت[۷]، واقع در کانزاس، دورۀ آموزشی نظامی را به پایان برد و ضمن عهدهداری مسئولیت توسعۀ نیروی نظامی بحرین، دورههای نظامی دیگری را در ایالات متحد و سندهرستِ[۸] انگلستان گذراند. در ۱۹۷۴م، به معاونت ریاست شورای خاندان آل خلیفه گماشته شد.