ساخا

ساخا (Sakha)

(نام سابق: یاکوتیا؛ جمهوری خودمختار شوروی سوسیالیستی یاکوتسک) از جمهوری‌های خودمختار فدراسیون روسیه، در سیبری شرقی، با ۳,۱۰۳,۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۱,۰۳۲,۰۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۷). ۵۰ درصد از جمعیت آن روس و ۳۳ درصد یاکوت‌اند. مرکز آن، شهر یاکوتسک است. صنایع آن عبارت‌اند از تولید پوست خز و الوار، و استخراج طلا و گاز طبیعی. کشاورزی تا حدودی در جنوب رواج دارد. قوم صحرانشین یاکوت در قرن ۱۷ تابع روسیه شد. در قرن ۱۹، یاکوتیا تبعیدگاه بود و بازداشتگاه‌های (گولاگ‌های) کار اجباری آن از دهۀ ۱۹۳۰ تا اواسط دهۀ ۱۹۵۰ دایر بودند. پس از شکست سفید‌ها (۱۹۲۳)، این ناحیه به جمهوری خودمختار تبدیل شد. پس از فروپاشی اتحاد شوروی (۱۹۹۱)، جمهوری خودمختار در فدراسیون روسیه باقی ماند. آزمایش‌های زیرزمینی و جوّی هسته‌ای، و زباله‌های صنعتی حاصل از پردازش الماس و طلا، این ناحیه را به‌شدت آلوده کرده است. این منطقه یکی از سردترین نواحی مسکونی جهان است؛ نیمی از آن در مدار شمالگان قرار دارد. ناحیه‌ای جنگلی و کوهستانی است. رود لنا، بزرگ‌ترین رود روسیه، از آن می‌گذرد.

 

---