کمون پاریس
کمون پاریس (Paris Commune)
نامی که به دو دورۀ جداگانه در تاریخ پاریس اطلاق می‌شود: 1ـ حکومت بلدی پاریس 1789ـ1794م که پس از حملۀ مردم به باستیل[۱] تشکیل یافت و در دورۀ انقلاب فرانسه تا سقوط روبسپیر[۲] در 1794م قدرت و نفود داشت. 2ـ حکومت ملی موقتی که از 18 مارس تا مه 1871م در پاریس، در زمان محاصرۀ این شهر به دست سپاهیان آلمانی درخلال جنگ فرانسه و پروس، برقرار بود. اعضای این حکومت از سوسیالیست‌ها و جمهور‌ی‌خواهان چپ‌گرا بودند و اغلب از آن به مثابۀ نخستین دولت سوسیالیستی در تاریخ یاد می‌شود. کمون پاریس درپی تلاش مجلس ملی راست‌گرای مستقر در ورسای[۳] برای خلع سلاح گارد ملی[۴] تشکیل شد و پس از آن که سپاهیان ورسای پاریس را گرفتند و 20هزار تا 30هزار تن از مردم را در فاصلۀ 21 تا 28 مه به‌قتل رساندند سقوط کرد.