ملارد، شهرستان
ملارد، شهرستان (County) Malard
غربیترین شهرستان استان تهران، با مرکزیت اداری شهر ملارد. با توجه به آثار باستانی و تاریخی، علاوه بر حضور و زیست پیوستۀ جوامع روستایی از دورههای پیش از تاریخ (هزارههای 4 و 5 پیش از میلاد) تا دورههای متأخر اسلامی، وجود مراکز حکومتی نیز در گذشتۀ این منطقه اثبات شده است. مجاورت این منطقه با ری باستان نیز مؤید این مسأله است. در سال 1317ش یکی از بازرگانان و زمینداران دورۀ پهلوی، به نام بهاءالدین کهبد، تمام اراضی ملارد را به صورت اقساطی از اداره خالصه خرید و بهتدریج به مکانیزه کردن زمینهای کشاورزی، احداث مدرسه و بهداری و آبادانی آن پرداخت. پس از تغییرات و اصلاحاتی که بر اولین تقسیمات کشوری معاصر اعمال شده، حدود سال 1328ش ملارد را دهی از بخش ملارد در شهرستان تهران (در استان مرکزی) ذکر کردهاند. از میانۀ دهۀ 1330ش با توسعۀ خانهسازی روستای ملارد گسترش یافت. پس از تشکیل شهرستان شهریار در سال 1368ش، ملارد یکی از دهستانهای بخش مرکزی آن بوده است. در اواسط سال 1374ش با ادغام سرآسیابِ ملارد و ملارد از توابع دهستان ملارد، شهر ملارد ایجاد شد. سال بعد، دهستان ملارد به بخش ارتقاء یافت. و نهایتاً در اوایل سال 1388ش، بنابر مصوبۀ هیأت وزیران در جلسۀ مورخ 28 فروردین همان سال، ضمن تغییرات و اصلاحاتی در شهرستان شهریار، بخش ملارد از آن جدا شده و به شهرستان ارتقاء یافت. شهرستان ملارد (و خاصه مرکز آن) به دلیل مجاورت با شهرهای تهران و کرج و مناطق صنعتی، طی چند دهۀ اخیر علاوه بر ورود سرریز جمعیت دو شهر یادشده، از نواحی مختلف ایران (خاصه استانهای ترکزبان) نیز مهاجران زیادی را پذیرفته است. کما این که تنها طی بازۀ زمانیِ دههسالۀ بین سرشماری سال 1385 تا 1395ش، نزدیک به 30درصد به جمعیت این شهرستان اضافه شده است.
شهرستان ملارد متشکل است از دو بخش، چهار دهستان (با حدود 50 روستای مسکونی) و دو شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستانهای ملارد شمالی و ملارد جنوبی، به مرکزیت شهر ملارد)، و بخش صفادشت (مشتمل بر دهستانهای بیبی سکینه و اخترآباد، به مرکزیت شهر صفادشت). شهر صفادشت در سال 1377ش با ادغام روستاهای حصارطهماسب، عبادیه، نصیرآباد و شهرآباد ایجاد شده است. شهرستان ملارد در شمال شرقی با شهرستانهای کرج و فردیس (استان البرز)، از شمال تا غرب با شهرستان اشتهارد (استان البرز)، از جنوب با شهرستان زرندیه (استان مرکزی)، و از شرق با شهرستان شهریار محدود شده است. براساس نتایج سرشماری سراسری سال 1395ش، جمعیت شهرستان ملارد 377,292نفر بوده، که از این مقدار بیشتر از 83درصد ساکن دو شهر و باقی روستانشینند.